Page 70 - Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi | 5.Ünite

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

23. Sovyetler Birliği’nin Afganistan’a müdahalesi, 24. Türkiye, Orta Asya devletlerini farklı bir bağlam-
Washington’a Afgan direniş hareketlerine destek da değerlendirmiştir. Kazakistan büyük petrol re-
vererek Vietnam yenilgisinin rövanşını alma fır- zervlerine sahiptir, Özbekistan ise büyük bir pa-
satı verdi. Çok geçmeden azmettiricilerinin Ame- zar konumundadır. Türkmenistan’ın önemli doğal
rika’yı titretmeye kararlı oldukları yeni bir teröriz- gaz kaynakları vardır. Küçük ve dağlık Kırgızis-
min zehirli meyvelerini verecek olan ağaç, işte bu tan’a ise bölgenin İsviçre’si denmektedir. Türki-
vesileyle kök saldı. Usame Bin Ladin, Washing- ye, 16 Aralık 1991’de bölge devletlerini tanımış
ton’un Sovyetler Birliği’ni hırpalamak için kullandı- ve 1992 yılının ilk üç ayında bu devletlerle diplo-
ğı aktörler arasında yer alıyordu. SSCB’yle karşı matik ilişkiler kurmuştur. 27 Nisan-3 Mayıs 1992
karşıya geliş son noktasına varmıştı. Siyasetçiler tarihleri arasında dönemin Başbakanı Süleyman
bugünü, bazen yarını düşünüyorlardı ama pratik- Demirel, Orta Asya’yı ziyaret etmiş; bir sene son-
te asla sonraki günleri düşünmüyorlardı. ra Cumhurbaşkanı Turgut Özal, bölgedeki dört
cumhuriyete gitmiştir. 1993’e kadar olan dönem-
Terörizm hakkında yukarıdaki bakış açısına de, 140’tan fazla ikili anlaşma imzalanmıştır.
sahip bir araştırmacının düşüncesini yansı-
tan en kapsamlı yargı aşağıdakilerden hangi- Yukarıdaki metne göre aşağıdaki bilgilerden
sidir? hangisine ulaşılamaz?
A) Soğuk Savaş Dönemi’ndeki çatışmaların A) Türk Cumhuriyetleri’nin bağımsızlıklarını elde
oluşturduğu terör yapılanmaları günümüzün etmesi Türkiye için yeni açılımlara yol açmış-
küresel terör örgütlerinin ortaya çıkmasına yol tır.
açtı. B) Türkiye Cumhuriyeti yer altı kaynakları açısın-
B) Usame Bin Ladin ABD politikaları sonucu or- dan zenginliklere sahiptir.
taya çıkan bir karakter oldu. C) Türkiye bölge devletleriyle üst düzey devlet
C) Siyasetçiler uzun soluklu planlamalarla değil adamları nezdinde çalışmalarda bulunmuştur.
günlük politikalar içinde hareket etmektedirler. D) Türkiye’nin bölge ülkeleriyle ilişkilerinde enerji
D) Küresel güçler birbirlerine zarar vermek için sektörü ön planda olmuştur.
her türlü argümanı kullanmışlardır. E) Türkiye, Türk Devletleriyle siyasi ve ekono-
E) SSCB Afganistan’a, ABD Vietnam’a müdaha- mik ilişkilerini geliştirmeye çalışmıştır.
lede bulunmuştur.

25. UNRWA’ya Kayıtlı Filistinli Mülteci Sayıları

Bölge 1950 1960 1970 1980 1990 2000 2008
Ürdün 506.200 613.743 536.038 716.372 929.097 1.570.192 1.930.703
Lübnan 127.600 136.531 175.958 226.554 302.049 376.472 416.608
Suriye 82.194 115.043 158.717 209.362 280.731 383.199 456.983
Batı Şeria - - 272.692 324.035 414.298 583.009 754.263
Gazze Şeridi 198.227 255.542 311.814 367.995 496.339 824.622 1.059.584
Toplam 914.221 1.120.889 1.425.219 1.844.318 2.422.514 3.737.494 4.618.141

Tablodan yola çıkarak ulaşabildiğiniz en kapsamlı yargı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mülteci sorunu 1950 yılından sonra dikkat çekici boyutlara ulaşmıştır.
B) Mülteci sayısındaki en büyük artış 2008 yılında gerçekleşmiştir.
C) Mülteci sorununun tarihsel sürecine bakıldığında Filistin sorununun çözümsüzlüğünü koruduğu
ortaya çıkmaktadır.
D) Mültecilerin en fazla sığındığı ülke Ürdün olmuştur.
E) İsrail, bölgede Arap nüfusunun göçe zorlanması ve bölgenin demografik yapısının değiştirilmesi
politikalarını uygulamıştır.

286