Page 9 - Türk Dili ve Edebiyatı 10 | Çalışma Defteri
P. 9
Çoktan Seçmeli
4 5 Pay Püre Bey kudretli Oğuz beylerini çağırdı misafir
Tarihçi, kendi düşünce yapısını - ister istemez - metin
hâline dönüştürme sürecinde işin içine katar. İlk elde eroz- etti. Dedem Korkut geldi, oğlana ad koydu. Der:
yona uğrayan tarih, tarihî roman süzgecinde kurgu denilen Ünümü anla sözümü dinle Pay Püre Bey
ikinci bir değişime girer. Roman yazarı, tarihçinin malze- Allah Taala sana bir oğul vermiş tutu versin
mesini alır, bilinmeyenler üzerine de bir kurgu oluşturarak Ak sancak kaldırınca müslümanlar arkası olsun
tarih malzemesini yeniden insanların dikkatine sunar. Ya- Karşı yatan kara karlı dağlardan aşar olsa
zar, tarihsel gerçekliğin üzerine, tarihsel olmayan, kurguya Allah Taala senin oğluna aşıt versin
dayalı insan faktörünü ve onun yine tarihe konu olmaya- Kanlı kanlı sulardan geçer olsa geçit versin
cak çevresini yerleştirerek eserini meydana getirir. Roman, Kalabalık kâfire girince
tarihsel gerçekliği çok fazla belirginleştirince bilimsel bu- Allah Taala senin oğluna fırsat versin
lunacaktır. Tarihsel gerçekliği yansıtmadığı takdirde de Sen oğlunu Bamsam diye okşarsın
kurmaca değerlendirmesi yapılacaktır. Yazılmış olan tarihî Bunun adı boz aygırlı Bamsı Beyrek olsun
romanların büyük çoğunluğu, tarihî bilgi ile kurgu arası bir Adım ben verdim yaşını Allah versin
yerdedir. Tarihî roman, tarihin yansıması değildir. Tarihin dedi. Kudretli Oğuz beyleri el kaldırdılar dua kıldılar, bu
kurgulanarak yeniden yorumlanma noktasıdır. ad bu yiğide kutlu olsun dediler. Beyler hep ava bindi.
Bu metinde tarih ve edebiyat arasındaki ilişki hakkında Boz aygırını çektirdi Beyrek bindi.
hangisinden bahsedilmemiştir ? Bu metinden yola çıkarak Dede Korkut Hikâyeleri ile
A) Tarihçinin nesnel olması beklenemez. ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
B) Edebiyatçı, tarihçinin malzemelerinden yararlanır. A) Eserde Türklerin eski yaşam tarzlarına ait özellikler
C) Edebî eserler de tarihî belge niteliğindedir. bulunmaktadır.
D) Tarihî romanlar, tarihteki olayları kendine özgü bir şekilde B) Dede Korkut; Oğuz kavminin sorunlarını çözen, yeni
kurgular. doğan çocuklara ad veren bilge bir kişidir.
E) Tarihî romanlarda kurgu, tarihsel gerçekliğin üzerine C) Dede Korkut Hikâyeleri nazım- nesir iç içedir.
kurulur. D) Oğuz boyunun, gelenekleri ve töreleri kendi sosyal
yapısı ve gerçekçi mekân çerçevesinde verilmiştir.
E) Hikâyelerin nazım kısımları mesnevi nazım biçimi ve
aruz ölçüsüyle söylenmiştir.
Türk Dili ve Edebiyatı-10 Türk Dili ve Edebiyatı-10 9