Page 3 - Biyoloji 12 | Çalışma Defteri-1

Hatırlıyor muyum?

Aşağıda verilen bilgileri hatırlama düzeylerine göre işaretleyiniz. Puanlarınızı toplayıp, aşağıdaki ölçeğe
göre kendinizi değerlendiriniz.

Canlılarda gerçekleşen tüm metabolik olayları denetleyen, genetik özelliklerin
kuşaktan kuşağa aktarılmasını sağlayan ve canlıları birbirinden farklı kılan organik
moleküllere nükleik asitler denir. Nükleik asitler, birbirine fosfodiester bağları
ile bağlanmış, nükleotit zincirlerinin oluşturduğu polimerlerdir. Bu polimerler, Hatırlıyorum
2 Puan
tüm canlılarda hem genetik özelliklerin aktarımını hem de protein sentezi
1 gibi karmaşık olayların yönetimini sağlar. Bu nedenle nükleik asitlere yönetici Kısmen Hatırlıyorum
1 Puan
moleküller de denir. Yönetici moleküller, tüm canlılarda ve virüslerde bulunur. Hatırlamıyorum
Çift zincirli ve sarmal yapıda olan, kalıtımda görev alan nükleik asit çeşidine DNA 0 Puan
(deoksiribonükleikasit), tek zincirli olan ve protein sentezinde görev alan nükleik
asit çeşidine ise RNA (ribonükleikasit) adı verilir. Genel anlamda temel bilgileri
taşıyan molekül DNA iken bazı virüslerde genel bilgileri taşıma rolünü RNA üstlenir.

DNA, çift iplikli ve sarmal yapılıdır. Sarmalı oluşturan zincirler birbirinin
tamamlayıcısıdır. DNA, nükleotit adı verilen yapı birimlerinden oluşur. DNA’yı
Hatırlıyorum
oluşturan nükleotitlerde bulunan azotlu organik bazlar; adenin (A), guanin (G), 2 Puan
2 sitozin (C) ve timin (T) dir. Şeker çeşidi deoksiribozdur. Baz ve şeker arasında Kısmen Hatırlıyorum
1 Puan
glikozit bağı kurulur. Bağlanma sonrası nükleozit adı verilen moleküller oluşur.
Nükleozitlere fosfat gruplarının bağlanmasıyla nükleotitler oluşur. Fosfat grupları, Hatırlamıyorum
0 Puan
nükleozitin yapısındaki şekerlerle ester bağı kurarak deoksiribonükleotitlerin
oluşturulmasını sağlar.

İki polinükleotit zincirde fosfodiester bağıyla bağlı şeker-fosfat omurgası, sarmalın
dışında kalır. Bazlar ise sarmalın iç tarafında yer alır. Bir sarmal zincir oluşurken Hatırlıyorum
2 Puan
nükleotitler, fosfodiester bağıyla birbirine bağlanır. Bir sarmaldaki adenin diğer
3 sarmaldaki timin ile, guanin diğer sarmaldaki sitozin ile eşlenir. DNA’nın karşılıklı Kısmen Hatırlıyorum
1 Puan
ipliklerindeki nükleotitler, bazlar arasında oluşan hidrojen bağıyla birbirine Hatırlamıyorum
bağlanır. Adenin ile timin arasında iki, guanin ile sitozin arasında üç hidrojen bağı 0 Puan
bulunur.

Hatırlıyorum
DNA, tüm genetik bilginin taşındığı moleküldür. Ökaryot hücrelerde çekirdek, 2 Puan
4 mitokondri ve kloroplast organellerinde bulunurken prokaryot hücrelerde ise Kısmen Hatırlıyorum
1 Puan
sitoplazma içinde serbest hâlde bulunur. DNA; ökaryot hücrelerde doğrusal,
prokaryot hücrelerde ise halkasal bir yapıya sahiptir. Hatırlamıyorum
0 Puan

DNA’yı oluşturan nükleotitlerin sayısı ve sırası, her canlı için özgündür. Bir
Hatırlıyorum
canlının sağlıklı ve DNA taşıyan her vücut hücresindeki DNA miktarı ve DNA’yı 2 Puan
5 oluşturan nükleotitlerin sırası aynıdır. Ancak canlıyı oluşturan doku ve organlar Kısmen Hatırlıyorum
1 Puan
yapı ve özellikleri bakımından birbirinden farklıdır. Bu durumun nedeni gelişme
sürecinde farklı dokuları oluşturacak hücrelerin DNA’sındaki aktif gen bölgelerinin Hatırlamıyorum
0 Puan
değişkenlik göstermesiyle açıklanabilir.

BİYOLOJİ-12 3