Page 4 - Biyoloji 12 | Çalışma Defteri-1
P. 4
Hatırlıyor muyum?
DNA’nın eşlenerek bir kopyasını oluşturmasına replikasyon adı verilir. Replikasyon
sonucu oluşan DNA’lar, hücre bölünmesiyle kalıtsal özellikleri değişikliğe Hatırlıyorum
2 Puan
uğramadan eşit şekilde yavru hücrelere aktarır. Hücrede DNA replikasyonu, hücre
6 bölünme evresi başlamadan interfazda gerçekleşir. DNA, kendisini yarı korunumlu Kısmen Hatırlıyorum
1 Puan
olarak eşler. DNA’nın kendini eşleyebilmesi için dört çeşit deoksiribonükleotit, DNA Hatırlamıyorum
polimeraz, DNA ligaz, helikaz enzimleri, kalıp görevi görecek DNA, DNA polimeraz 0 Puan
aktivitesi için de Mg iyonları gereklidir.
RNA; ökaryot hücrelerde, çekirdekte, sitoplazmada, ribozomun yapısında, Hatırlıyorum
2 Puan
mitokondride ve kloroplastlarda bulunan tek polinükleotit zincirden oluşan bir
7 nükleik asittir. Prokaryot hücrelerde ise sitoplazmada ve ribozomun yapısında Kısmen Hatırlıyorum
1 Puan
bulunur. DNA’dan farklı olarak RNA’nın yapısında deoksiriboz şekeri yerine riboz Hatırlamıyorum
şekeri bulunur. Azotlu baz olarak da timin yerine urasil bulunur. 0 Puan
Hatırlıyorum
RNA, kendini eşleyemez. Bu nedenle bütün RNA çeşitleri, DNA üzerinde yer alan 2 Puan
8 anlamlı şifrelere (gen) göre sentezlenir. RNA bazı virüslerde bilginin yeni virüslere Kısmen Hatırlıyorum
1 Puan
aktarılmasını sağlar. Örneğin AIDS’e neden olan HIV’in kalıtsal özellikleri, RNA
üzerinde taşınır. Hatırlamıyorum
0 Puan
Tüm prokaryot ve ökaryot hücrelerde; mesajcı RNA (mRNA), taşıyıcı RNA (tRNA) ve
ribozomal RNA (rRNA) olmak üzere üç çeşit RNA vardır. rRNA, ökaryot hücrelerde Hatırlıyorum
2 Puan
çekirdekçikte sentezlenir. Proteinlerle birlikte ribozomların yapısında bulunur.
9 mRNA, genden aldığı bilgiyi ribozoma taşır ve ribozoma bağlanır. Protein sentezi Kısmen Hatırlıyorum
1 Puan
için kalıp görevi görür. mRNA’nın taşıdığı bilgi, sentezlenecek proteine ait amino Hatırlamıyorum
asitlerin çeşidini ve sırasını belirleyen bilgidir. tRNA, protein sentezinde kullanılacak 0 Puan
olan amino asitleri sitoplazmadan ribozoma taşır.
DNA veya mRNA’daki baz dizileri ve bu dizilere uygun şekilde sentezlenen Hatırlıyorum
2 Puan
proteindeki amino asitlerin dizilişindeki uyum genetik şifre (genetik kod) olarak
10 ifade edilir. Genetik şifre, yeryüzündeki tüm canlılar için evrensel olan üçlü şifreler Kısmen Hatırlıyorum
1 Puan
şeklindedir. Şifreler; adenin, guanin, sitozin ve timin nükleotitlerinden oluşturulur. Hatırlamıyorum
DNA üzerindeki bu üç nükleotitli şifreler, bir araya gelerek genleri oluşturur. 0 Puan
Genetik kod, DNA ya da mRNA’da kodon adı verilen ve üçlü nükleotit dizilerinden
oluşan şifrelerle ifade edilir. Üç nükleotit içeren 64 özgül kodon vardır. mRNA’daki Hatırlıyorum
64 çeşit kodondan üç çeşidi amino asit kodlamaz, bu kodonlara durdurucu ya da 2 Puan
11 sonlandırıcı kodon adı verilir. Bazı amino asit çeşitlerinin birden fazla kodonu Kısmen Hatırlıyorum
1 Puan
vardır. Amino asitlerin birden fazla kodon tarafından şifrelenebilmesi canlıyı olası
mutasyonlara karşı koruyan önemli bir mekanizmadır. Protein sentezi metiyonin Hatırlamıyorum
0 Puan
amino asidini şifreleyen AUG kodonu ile başladığından bu kodona başlama kodonu
adı verilir.
4 BİYOLOJİ-12