Page 10 - Tarih 10 | Çalışma Defteri-3
P. 10
Çoktan Seçmeli
Aşağıda yer alan çoktan seçmeli soruları cevaplayınız.
1. 2.
Tımar Sistemi ile Feodalite
‘’Bazı araştırmacılar tımar sistemini feodaliteyle aynı
Osmanlılar, merkezî otoriteyi güçlendirmek için idari kefede değerlendirme eğilimindedir. Ancak iki sistem
arasında içerik açısından önemli farklılıklar vardır. Fe-
ve askerî teşkilatlarda kendi görevlilerini yetiştirme- odalite, Batı Avrupa’ya has bir kavram olup merkezî
ye önem vermiş ve devşirme sistemini de bu amaçla otoritenin yok olması üzerine ortaya çıkmış bir yapıdır.
kurmuştur. Osmanlı ordusu, teşkilatı ve disiplini ile Avrupa’da kralların unvanları çoğu zaman kâğıt üzerin-
de olup feodal beyler, kralı sadece birinci senyör sayar,
dünyanın sayılı ordularından birisiydi. Bu ordu içe-
savaş anında doğrudan kendilerine bağlı askerlerle asıl
risinde önemli bir güç olan Kapıkulu askerlerinin de orduya katılırlardı. Kral hiç bir zaman bir feodal beyi az-
etkisiyle Osmanlı Devleti kısa bir zamanda sınırla- ledemezdi. Feodal bey kendi bölgesinin sadece idarecisi
rını Viyana önlerinden, Arabistan ve Mısır çöllerine değil aynı zamanda o bölgedeki arazilerden bizzat in-
kadar genişletti. Bu fetihlerde Kapıkulu ordusu, hü- sanlara kadar her şeyin mutlak sahibidir.
Osmanlılar ise daha ilk dönemlerden itibaren padişa-
kümdarların en büyük dayanaklarındandı. Osmanlı
hın mutlak otoritesine dayanan merkeziyetçi bir devlet
Devleti’nin düzenli ve maaşlı ordusu olan Kapıkulu
sistemini benimsemiştir. Bu anlayışın ürünü olan tımar
Ocağının piyadelerine “Yeniçeri”, süvarilerine ise “Ka- sisteminde, tımar sahibi sadece hizmeti karşılığı hak
pıkulu Sipahisi” denilirdi. Kapıkulu ordusunun içeri- ettiği ücreti o bölgenin vergilerinden tasarruf eden bir
sinde farklı askerî sınıflar da vardı. devlet memuruydu. Devlet, toprağın mülkiyet hakkını
her zaman muhafaza ediyordu. Tımar sahibi ile o tımar-
Metne göre Osmanlı Devleti ile ilgili
daki reaya arasındaki ilişkiler kanunlar tarafından ayrın-
I. Feodal yapının oluşmasını engellemeye çalışmıştır. tılı şekilde belirlenmişti. Tımar sahibi sorumlu olduğu
hizmetleri yapmaması veya reayaya kötü davranması
II. Ordusu Kapıkulu Ocaklarından oluşmuştur. nedeniyle azledilebilirdi.’’
Metne göre
III. Kapıkulu Ocakları maaşlı askerlerdir.
I. Her iki sistemde de amaç merkezi otoriteyi güçlendirme-
IV. Askeri ve siyasi kaygılar ile devşirme sistemini kur- ye yöneliktir.
muştur. II. Her iki sistemde de toprağın sahibi devlettir.
III. Feodalite, Avrupa’da ortaya çıkmış bir sistemdir.
V. Sınırlarının genişlemesinde en önemli güç Kapıkulu IV. Tımar sahibi bölgesindeki vergilerin tamamının tasarruf
ordusu olmuştur. hakkına sahiptir.
V. Her iki sistemde de hükümdarın yöneticiler üzerinde ta-
yargılardan hangisine ulaşılamaz? sarruf hakkı vardır.
A) Yalnız I B) II ve III C) III ve IV yargılarından hangisi söylenemez?
D) II ve V E) I, III ve IV A) I ve III B) II ve III C) I, III ve IV
D) II, III ve V E) I, II, IV ve V
ORTAÖĞRETİM 10 TARİH-10
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ