Page 11 - Tarih 11 | Çalışma Defteri-3
P. 11
Çoktan Seçmeli
Aşağıda yer alan çoktan seçmeli soruları cevaplayınız.
1. 2.
XIX. Yüzyılda Osmanlı Devleti ve Büyük Güçler
Avrupalılar, merkantilist ekonomik sistem sayesinde Osmanlı Devleti XIX. yüzyılda, birçok baskıya karşı
zenginleşmiş, ordu sisteminde ve savaş yöntemlerinde zayıf bir durumdaydı. Batı’da Avusturya-Macaristan
ateşli silahlara dayalı değişiklikler yapmış, “Askerî İmparatorluğu’nun sınırlarından kuzeyde ve doğuda Rus
Devrim” olarak adlandırılan bu gelişmeler sonucunda Çarlığı ve İran’a; güneyde Arabistan Yarımadası, Mısır ve Kuzey
Osmanlı ordusuna eşit ordular kurmuştur. Osmanlılar, Afrika’ya kadar uzanan geniş bir coğrafyaya yayılan Osmanlı
1593-1606 yılları arasında Habsburglarla yapılan Devleti, birçok halkı ve bölgeyi kapsıyordu. Yüzyılın başında
savaş sırasında ilk defa Avrupa savaş teknolojisini kendi sınırları içindeki milliyetçi bağımsızlık hareketlerine ve
ve taktiklerini görmüştür. Avrupa’da askerî alanda Avrupa’nın emperyal hırsına karşı mücadele eden Osmanlı
Devleti’nin önemli bir kozu vardı: Avrupalı güçlerin, Osmanlı
yaşanan bu gelişmeler, Osmanlı Devleti’nde birçok Devleti’nin siyasal bir yapı olarak hayatta kalmasına yönelik
ekonomik ve toplumsal sorunun ortaya çıkmasına genel arzuları. Zira devletin toptan dağılması daha büyük
sebep olmuştur. Osmanlı Devleti, Avrupa’nın ateş gücü tehlikeler barındırıyordu.
ve askerî etkinliğini iki yolla dengelemeye çalışmıştır.
Birincisi, silahlı yeniçerilerin sayısını artırmak; ikincisi Büyük Güçler’ in XX. yüzyılın başlarında Osmanlı Devleti
üzerinde hatırı sayılır çıkarları vardı. Bu sebeple Osmanlı
ise ateşli silahlar kullanabilen sarıca, sekban ve levent Devleti’nin dağılma tehlikesi yaşadığı dönemdeki krizler,
denilen yeni birlikler oluşturmaktır.
Büyük Güçler arasındaki siyasal ilişkilerde gerilimlere yol
Avrupa’da ekonomik ve askeri sistemde yaşanan bu açtı. Her Büyük Güç’ün Osmanlı Devleti’ne dair kendi özel
gelişmelerin Osmanlı Devleti’nde; kaygıları ve ilgi alanları vardı. Fakat Büyük Güçler, çıkarları
I. Toprak kayıpları yaşandığı, birbirlerine ciddi biçimde dokunmadığı sürece çatışmalardan
II. Yeni politikalar üretilmeye çalışıldığı, kaçınmışlardır.
III. Batı’nın üstünlüğünün kabul edildiği, Metne göre;
IV. Batılı devletlerin iç işlerine karıştığı, I. Osmanlı Devleti’nde yönetme yetkisinin ayanlara
V. Ücretli yeni askerler istihdam edildiği. geçtiği,
gibi gelişmelerden hangilerine neden olduğu II. Osmanlı ülkesinde ulusçuluk fikrinin etkili olduğu,
söylenebilir? III. Avrupalı devletlerin, Osmanlı Devleti’nin siyasi
varlığının devamını desteklediği,
A) I ve IV B) I ve V C) II ve V IV. Avrupalı devletlerin Osmanlı coğrafyasını
D) I, II ve III E) III ve IV yayılma alanı olarak seçtiği,
V. Avrupalı devletlerin çıkar çatışması yaşamadığı.
yargılarından hangileri savunulabilir?
A) I ve II B) I ve IV C) II ve V
D) II, III ve IV E) III , IV ve V
MATEMATİK-11
ORTAÖĞRETİM 11 TARİH-11
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
