Page 10 - Türk Dili ve Edebiyatı 12 | Çalışma Defteri 3

Açık Uçlu Sorular

I. Yeni Hareketi

1941 yılında Orhan Veli, Oktay Rıfat ve Melih Cevdet “Garip” adında bir şiir kitabı yayımlar. Hem eserin adı hem de şiirleri
garip karşılandığı için, şairlere “Garipçiler” adı verilir.

Garipçiler, eski edebiyatın getirdiği her şeyden kurtulmak ister. Şiirde resmi ve musikiyi kullanmak istemezler. Şiir için

özel bir dil kullanmanın gereksiz olduğunu savunurlar. Şiir için günlük konuşma dilini yeterli görürler. Garip şiiri, halkın
içinde yaşayan sıradan tipleri konu edinir. Aşk, hürriyet, sokak satıcısı, insan, yaşama sevinci şiire konu olmuştur. Garip
şiiri; ölçüye, kafiyeye, edebî sanatlara, resme, musikiye ve şairaneliğe karşıdır.

II. Yeni Hareketi

Türk şiirinde 1954 yılından sonra görülmeye başlayan şiir hareketidir. Garip’in sonu, İkinci Yeni’nin başlangıcıdır. İkinci
Yeniciler bir sonraki kuşağın şairleridir. Garip akımının şiir anlayışına tepki olarak doğmuştur.

İkinci Yeni şiirinde anlaşılırlık yerine kapalılık, somut yerine soyut kavramlar gelmiştir. Biçime ve imgeye öncelik veren bu
anlayış, konuşma dilinden ve halk dilinin ortak değerlerinden uzaklaşmıştır. İkinci Yeni şairleri; şiiri, çağrışım yönünden

zenginleştirmekle beraber toplumdan geniş ölçüde uzaklaştırmıştır. Bu şairler şiirde benimsedikleri dille, yaşanan ger-
çekler arasındaki bağlantıyı koparmıştır. Cemal Süreya, Turgut Uyar, Edip Cansever, İlhan Berk, Ece Ayhan, Sezai Karakoç,

Ülkü Tamer gibi sanatçılar İkinci Yeni şairi olarak tanınmışlardır.

KAPALI ÇARŞI GÖĞE BAKMA DURAĞI

Giyilmemiş çamaşırlar nasıl kokar bilirsin,
Sandık odalarında; …
Senin de dükkânın öyle kokar işte. Senin bu ellerinde ne var bilmiyorum göğe bakalım
Ablamı tanımazsın, Tuttukça güçleniyorum kalabalık oluyorum
Hürriyette gelin olacaktı, yaşasaydı; Bu senin eski zaman gözlerin yalnız gibi ağaçlar gibi
Bu teller onun telleri, Sularım ısınsın diye bakıyorum ısınıyor
Bu duvak onun duvağı işte. Seni aldım bu sunturlu yere getirdim
Ya bu çamurdaki kadınlar? Sayısız penceren vardı bir bir kapattım
Bu mavi mavi, Bana dönesin diye bir bir kapattım
Bu yeşil yeşil fistanlı... Şimdi otobüs gelir biner gideriz
Geceleri de ayakta mı dururlar böyle? Dönmeyeceğimiz bir yer beğen başka türlüsü güç
Ya bu pembezar gömlek? Bir ellerin bir ellerim yeter belliyelim yetsin
Onun da bir hikâyesi yok mu? Seni aldım bana ayırdım durma kendini hatırlat
Kapalı çarşı deyip geçme; Durma kendini hatırlat
Kapalı çarşı, Durma göğe bakalım
Kapalı kutu.

I. METİN II. METİN

ORTAÖĞRETİM 10 TDE - 12
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ