Page 13 - Kimya 12 | Çalışma Defteri 3

P. 13

Açık Uçlu Sorular - I

Aşağıdaki soruları verilen metinlere göre cevaplandırınız.

ORGANİK BİLEŞİK

Organik kelimesi ilk olarak 19. yüzyılın başlarında bilim insanı Jöns Jacob tarafından kullanılmıştır. Berzelius’a göre organik
maddeler ancak canlı organizmalar tarafından üretilebilir. Berzelius bu durumu yaşam gücü (vitalizm) olarak ifade etmiş-

tir. Berzelius’un yaşam gücü olmadan organik madde üretilemeyeceği görüşü, 1828 yılında Friedrich Wöhler’in (Fredrih
Vöhler potasyum siyanürden (KCN) üreyi elde etmesiyle geçerliliğini yitirmiştir.

Friedrich Wöhler, önce potasyum siyanür ve kurşun(IV) oksitten potasyum siyanatı, sonra potasyum siyanat ile amonyum
sülfatı tepkimeye sokarak amonyum siyanatı elde etmiştir.

KCN + PbO₂ KOCN + PbO
Potasyum siyanür Kurşun(IV) oksit Potasyum siyanat Kurşun(II)oksit

2KOCN + (NH₄)₂SO₄ K₂SO₄ + 2NH₄OCN
Potasyum siyanat Amonyum sülfat Potasyum sülfat Amonyum siyanat
Wöhler, elde ettiği amonyum siyanatı ısıtarak beyaz renkli, kristal yapılı üreyi elde etmiştir .
NH₄OCN NH₂ – CO – NH₂ + ısı

Amonyum siyanat Üre

Wöhler sentezi olarak adlandırılan bu sentez, organik maddelerin laboratuvar ortamında üretilmesi için başlangıç noktası
olmuş, bu keşiften sonra organik maddelerin tanımı da değişmiştir.

A) Berzelius’un organik maddeleri sadece canlı organizmalardan üretilebilir tezinin nedeni ne olabilirdi?

...................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................

B) Wöhler sentezinde yer alan maddelerden hangileri organiktir?

C) Wöhler’in sentezinde yer alan anorganik maddeler hangileridir?

...................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................

Ç) Wöhler’in gerçekleştirdiği sentezden sonra organik bileşik tanımı nasıl değişmiştir?

...................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................

MATEMATİK-11
ORTAÖĞRETİM 13 KİMYA-12
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18