Page 7 - Fizik 10 | Çalışma Defteri-5

Hatırlıyor muyum?

Bir atmanın ilerleme hızının büyüklüğü (v), yayı geren kuvvetin büyüklüğüne (F) ve
birim uzunluğun kütlesine (μ) (mü) bağlıdır. Atmanın hızının büyüklüğünü veren ma- Hatırlıyorum
tematiksel bağıntı yanda verilmiştir. 2 Puan

Bağıntıda yer alan birim uzunluğun kütlesi, yayın kütlesinin (m) yayın kuvvet uygulan-
mış hâldeki uzunluğuna (L) oranıdır. Yayın birim uzunluğunun kütlesini veren bağıntı
17 yanda verilmiştir. Kısmen Hatırlıyorum
1 Puan
Aynı maddeden yapılmış ve aynı kuvvetle gerilen birbirinden farklı kalınlıklarda iki yayda oluşturulmuş
atmalardan ince yaydaki atmanın hızı, kalın yaydaki atmanın hızından büyüktür. Aynı maddeden ya-
pılmış eşit kütleli, farklı uzunluktaki yaylardan uzun olan yay ince; kısa olan yay kalındır. Bu yaylar eşit Hatırlamıyorum
kuvvet ile gerilip atma oluşturulursa uzun yay daha ince olduğundan atmanın ilerleme hızı, kısa olan 0 Puan
yaydaki atmaya göre daha büyüktür.

Yayın gerginliği ve birim uzunluğunun kütlesi oluşan atmanın hızını etkiler. Şekilde F ve F büyüklüğündeki
2
1
kuvvetlerle çekilen, sürtünmesi önemsiz özdeş yaylarda v ve v hızlarıyla ilerleyen iki atma görülüyor. F 1 Hatırlıyorum
1
2
kuvvetiyle çekilen gergin bir yaydaki atma, F kuvvetiyle çekilen daha gevşek bir yaydaki atmadan daha 2 Puan
2
hızlı ilerler (v > v ).
2
1
Sürtünmelerin önemsiz olduğu F büyüklüğündeki kuvvetle çekilen eşit gerginlikteki yaylarda v ve v hız-
1
2
18 larıyla ilerleyen iki atma görülmektedir. Birim uzunluğunun kütlesi küçük olan ince yaydaki atma, birim Kısmen Hatırlıyorum
uzunluğunun kütlesi büyük olan kalın yaydaki atmadan daha hızlı ilerler (v > v ). 1 Puan
1 2
Hatırlamıyorum
0 Puan

Dalgaların bir engele çarparak geldiği ortama geri dönmesine yansıma
denir.
Hatırlıyorum
Atmanın Sabit Uçtan Yansıması : Sabit uca doğru gönderilen bir 2 Puan
atma, engele çarptığı noktada yayı yukarı aşağı hareket ettiremez.
Sabit uçta oluşan etki tepki kuvveti nedeniyle atma yansırken ters
19 döner. Baş yukarı gelen atma baş aşağı, baş aşağı gelen atma ise baş Kısmen Hatırlıyorum
yukarı yansır. 1 Puan
Atmanın Serbest Uçtan Yansıması : Serbest uca doğru gönderilen bir
atma, engele çarptığı noktadaki halka yardımı ile yayı yukarı aşağı ha-
reket ettirebilir. Bu nedenle atma yansırken ters dönmez. Baş yukarı Hatırlamıyorum
gelen atma baş yukarı, baş aşağı gelen atma ise baş aşağı yansır. 0 Puan

İnce (hafif) bir yaydan kalın (ağır) bir yaya şekildeki gibi baş yukarı gönderilen atma, birleşme noktasına
geldiğinde bir kısmı kalın yaya geçerken bir kısmı da yansır. İletilen atma gelen atma ile aynı genlik yönüne
sahip olacak şekilde baş yukarı olarak yoluna devam eder. Yansıyan atma ise baş aşağı yansır. Hatırlıyorum
Gelen atmanın genliği, yansıyan ve iletilen atmaların genliğinden büyük olur. (A > A A > A) 2 Puan
g
y
g
i
İletilen ve yansıyan atmaların genliklerinin birbirleriyle karşılaştırılmasında kesin bir şey söylenemez.
Gelen ve yansıyan atmalar, aynı yay üzerinde olduğu için atmaların hızlarının büyüklüğü birbirine eşittir.
20 Ancak iletilen atma kalın yaya geçtiği için hızının büyüklüğünde azalma olur. (v = v > v) i Kısmen Hatırlıyorum
g
y
1 Puan

İnce yaydan kalın yaya
gönderilen atma Hatırlamıyorum
0 Puan

MATEMATİK-11
ORTAÖĞRETİM 7 FİZİK-10
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ