Page 16 - Tarih 9 | Çalışma Defteri-5
P. 16
Beceri Temelli - 1
Şema ve metinde verilen bilgilerden hareketle aşağıdaki soruları cevaplayınız.
“TÜRK” NE DEMEKTİR?
İÇ ASYA (TÜRKİSTAN)
Türklerin tarih sahnesine çıktıkları ilk coğrafi bölge İç Asya’dır. Türkistan, kuzeyde Kırgız bozkırları ve Altay Dağları,
doğuda Moğolistan ve Çin, güneyde Tibet Platosu ve Karakurum-Hindikuş Dağları, batıda Hazar Denizi ile çevrili büyük,
yalnız ve gizemli bir vatandır. Bu coğrafyada geniş düzlükler, bozkırlar, bataklıklar ve kuş uçmaz kervan geçmez çöller
olduğu gibi yüksekliği insanda derin tesirler uyandıran 7.000 metrenin üzerinde dağlar da bulunmaktadır. Bölgenin sert
ve şiddetli bir karasal iklimi vardır. Gece ve gündüz, kış ve yaz arasındaki sıcaklık farkları oldukça fazladır. Bu yüzden
iklim kuraktır ve yıllık ortalama yağış miktarı oldukça düşüktür. Bu bölge, Asya kıtasının iç tarafında bir havza olduğun-
dan burada doğan ve akan nehirler okyanuslara ya da denizlere dökülmez. Nehirlerin suyu, iç denizler görünümündeki
büyük göllerde birikir. Su eksikliğine ve sert iklimine bağlı olarak bölgenin bitki örtüsü az ve seyrektir. Tarih boyunca bu
coğrafyada hayat süren toplulukların hayvancılıkla geçinmesi ve aşırı hayvan otlatımı da bitki örtüsünün fakirliğinde
etkilidir. İç Asya toprakları yabani ve evcil birçok hayvana barınak sağlar. Bunlar içinde kurt, tilki, karaca, ceylan, deve, at
ve koyun gibi hayvanlar başta gelir. Yer üstünde bitki örtüsü seyrek ve zayıf olsa da İç Asya coğrafyası yer altındaki sıcak
su kaynakları ile altın, gümüş, bakır, çinko ve demir madenleri bakımından zengindir.
1. Sizce Türk adının anlamının oluşumunda İç Asya’nın hangi özellikleri etkili olmuş olabilir? Gerekçeleriyle açıklayınız.
.................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................
2. Tarihten günümüze Türklerin yaşadığı coğrafyaları, kültür çevrelerini ve süreçleri göz önünde bulundurarak
“Türk” kavramını tarif eden bir metin oluşturunuz.
.................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................
ORTAÖĞRETİM 16 TARİH-9
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
