Page 11 - Biyoloji 10 | Çalışma Defteri 6
P. 11
Çoktan Seçmeli
6. Bir ekosistemde canlılar dışında kalan ve canlıların yer- 8. Ekosistemin canlı faktörleri üreticiler, tüketiciler ve ay-
yüzündeki dağılımını, tür çeşitliliğini etkileyen faktör- rıştırıcılar olarak üç grupta incelenir.
lere cansız (abiyotik) faktörler denir. Cansız faktörler İnorganik maddelerden organik madde sentezi yapa-
güneş ışığı, sıcaklık, iklim, toprak, pH, mineraller ve su bilen canlılara üreticiler (ototrof canlılar) denir. Üretici-
olarak sıralanır.
ler, fotosentez veya kemosentez olaylarını gerçekleş-
tirerek kendi besinlerini yapmaları yanında atmosferin
karbondioksit ve oksijen dengesini de sağlarlar. Üretici
Abiyotik faktörlerle ilgili aşağıda verilen bilgilerden organizmaların bu şekilde güneş enerjisini, organik bi-
hangisi yanlıştır?
leşikler şeklinde depolama oranına herhangi bir eko-
A) Işık, canlıların göç etme çoğalma gibi yaşamsal faa- sistemin birincil üretimi denir.
liyetlerini düzenler.
Buna göre,
B) Sıcaklık hayvanlarda göç etme, kış uykusuna yat-
ma, üreme, metabolizma hızı ve hareket gibi faali- I. Nehir ağızları II. Yağmur ormanları
yetler üzerinde etkilidir.
III. Tundralar IV. Bataklıklar
C) İklim, canlıların yeryüzünde dağılımı ve çoğalma- verilen ekosistemlerin birincil üretim oranlarının az-
sında belirleyicidir.
dan çoğa doğru sıralaması aşağıdakilerden hangisi-
D) Toprağın pH değerinin değişmesi, bitkileri ve bun- dir?
larla beslenen diğer canlıları da etkiler.
A) IV-III-I-II B) IV-I-III-II C) I-II-III-IV
E) Suyun pH'ı tüm canlıların çoğalmasında etkili bir
unsurdur. D) II-IV-III-I E) III-IV-I-II
9. Aşağıda iki farklı ekosistem çeşidine ait görseller veril-
miştir.
7. Görselde X ile gösterilen kısım bir ekosistem tipin-
den başka bir ekosistem tipine geçiş alanı olan eko-
ton bölgesidir.
I II
A B
Buna göre görsellerdeki ekosistem çeşitleri ile ilgili
aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) II. ekosistemin oksijen üreticileri barındırdığı fitop-
X bölgesi ve burada bulunan canlılarla ilgili olarak; lanktonlar ve alglerdir.
I. Her iki ekosisteme ait türler bulunur. B) I. ekosistemde cansız faktörlerin tür çeşitliliği ve
II. Toleransı düşük canlılar yaşar. dağılımında etkisi yoktur.
III. Birey sayısı az, tür çeşidi ise fazladır. C) I. ve II ekosistemin temel üreticileri farklı canlı
IV. Sadece karasal ekosistemler arasında bulunur. alemleri içinde yer alır.
ifadelerinden hangileri doğrudur? D) I. ve II. ekosistemler biyosferin bileşenleridir.
A) Yalnız II B) Yalnız IV C) I ve II E) II. ekosistemde ışık, belirli derinliklerin ötesine ge-
çemediği için tür çeşitliliği ve canlı sayısını sınırlan-
D) I ve III E) II, III ve IV
dırır.
MATEMATİK-11
ORTAÖĞRETİM 11 BİYOLOJİ-10
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ