Page 8 - Fizik 12 | Çalışma Defteri 6

Hatırlıyor muyum?

Franck-Hertz Deneyi
1914 yılında gerçekleştirilen Franck-Hertz deneyi ile atomların enerji seviyelerinin
kesikli olduğu kanıtlanmıştır. Bu deneyle elektronların belirli enerji seviyelerinde
bulunduğu gösterilmiş ve Bohr atom modeli desteklenmiştir.
Deney düzeneğinde;
Hızlandırıcı potansiyel farkı yak- Hatırlıyorum
17 laşık 4,9 eV değerine ulaştığında 2 Puan
artması beklenen akımda düşüş
meydana gelir. Bunun nedeni cıva Kısmen Hatırlıyorum
buharı içinde hareket eden elekt- 1 Puan
ronların cıva atomları ile esnek Hatırlamıyorum
olmayan çarpışma yapıp atomla- 0 Puan
rı uyarmaları sonucunda kinetik
enerjilerinin bir kısmını kaybetme-
leridir.
Akımda meydana gelen düşüşün hızlandırıcı potansiyel farkı arttıkça tekrarlan-
dığı görülür. Bu da atomun her seviyedeki enerjiyi değil, belli değerlere karşılık
gelen enerjileri aldığını gösterir.

Modern Atom Teorisi
- 1925 yılından sonra Schrödinger ve Heisenberg gibi önemli bilim insanlarının
katkılarıyla kuantum mekaniği teorisi geliştirilmiş ve Bohr atom modelinin ye-
tersizlikleri ortadan kaldırılmıştır.

- Kuantum mekaniği, atom ölçeğinde madde ve ışığın özelliklerini açıklayan
parçacık ve dalga modelini birleştiren bir fizik dalıdır.
Erwin Schrödinger
- 1923’de Lowis de Broglie, fotonların hem parçacık hem de dalga özelliğine sa-
hip olduğundan maddesel parçacıkların da dalga özelliğine sahip olabileceğini Hatırlıyorum
2 Puan
belirtmiştir.
Kısmen Hatırlıyorum
- Erwin Schrödinger 1926 yılında bir dalga denklemi oluşturmuştur. Bu denk- 1 Puan
18 lem, madde dalgalarının uzay ve zaman içindeki değişimini açıklayarak kuan- Hatırlamıyorum

tum mekaniği teorisinin gelişmesine önemli katkıda bulunmuştur. 0 Puan
-Schrödinger’in oluşturduğu denklem Broglie tarafından ortaya konan parça-
cıkların dalga yapısına da uygundur. Max Born (Maks Born), 1926 yılında Louis
de Broglie dalgalarının fiziksel bir dalga olmadığı, bir olasılık dalgası olarak
yorumlanması gerektiği düşüncesini ortaya atmıştır. Buna göre parçacıklar, de
Broglie dalgasının bulunduğu her yerde bulunur. Dalganın güçlü olduğu yer-
lerde yüksek, zayıf olduğu yerlerde de düşük olasılıkla bulunur.
Bu sebeple parçacığın konumu doğal bir belirsizlik taşır. Max Born, bu çalışma-
larından dolayı 1954 yılında Nobel Ödülü’nü kazanmıştır. Alman Fizikçi Werner
Heisenberg, dalga karakterine sahip küçük parçacıkların konumunun belirlen-
mesine yönelik Heisenberg Belirsizlik İlkesini açıklamıştır. Bu ifadeye göre “Bir Werner Heisenberg
parçacığın konumunun ve momentumunun aynı anda ve kusursuz olarak öl-
çülmesi mümkün değildir.’’

ORTAÖĞRETİM 8 FİZİK-12
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ