Page 6 - Kimya 12 | Çalışma Defteri 6

Hatırlıyor muyum?

Alkoller yapılarında bulunan hidroksil grubu sayısına veya hidroksil grubunun bağlı
olduğu karbon atomuna göre sınıflandırılabilir.

Hatırlıyorum
2 Puan
14 • Hidroksil grubunun bağlı olduğu karbon atomuna başka bir karbon atomu bağlıysa Kısmen Hatırlıyorum

birincil karbon atomu, alkole ise birincil (primer) alkol denir. Birincil alkoller, 1 Puan
1o alkol şeklinde de ifade edilebilir. Hatırlamıyorum
• Hidroksil grubunun bağlı olduğu karbon atomuna iki karbon atomu bağlıysa ikincil 0 Puan
karbon atomu, alkole ise ikincil (sekonder) alkol denir. İkincil alkoller, 2o alkol
şeklinde de ifade edilebilir.
• Hidroksil grubunun bağlı olduğu karbon atomuna üç karbon atomu bağlıysa
üçüncül karbon atomu, alkole ise üçüncül (tersiyer) alkol denir ve 3o alkol şeklinde
de ifade edilebilir.

Alkoller IUPAC kurallarına göre adlandırılırken aşağıdaki kurallar sırasıyla uygulanır:
• Hidroksil grubunun bulunduğu en uzun karbon zinciri seçilir.
• Hidroksil grubuna en yakın uçtan başlanarak zincirdeki karbon atomlarına numara
verilir.
• Zincirde bulunan alkil gruplarının ve heteroatomların yeri ve adı belirtilir.
• Hidroksil grubunun yeri belirtilerek zincirdeki karbon sayısına göre alkan Hatırlıyorum
2 Puan
adlandırılması yapılır ve alkanın adının sonuna (-ol) eki getirilir.
15 • Molekülde birden fazla hidroksil grubu varsa yerleri belirtilip adlandırmadaki (-ol) Kısmen Hatırlıyorum
1 Puan
ekinin önüne di-, tri-, tetra- gibi ekler getirilir. Molekülde iki tane hidroksil grubu
Hatırlamıyorum
varsa -diol, üç tane hidroksil grubu varsa -triol eklerinden biri getirilir.
0 Puan
• İkili ya da üçlü bağ içeren doymamış alkol molekülleri adlandırılırken ikili ya da üçlü
bağların yerleri belirtilir. Zincirdeki karbon sayısına göre hidrokarbonun adından
sonra hidroksil grubunun yeri belirtilip (-ol) eki getirilir.
Alkollerin yaygın adlandırılması yapılırken hidroksil grubunun bağlı olduğu alkil
grubunun adından sonra alkol kelimesi getirilir.

ORTAÖĞRETİM 6 KİMYA-12
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ