Page 22 - Kimya 9 | Çalışma Defteri -7
P. 22
Beceri Temelli - III
SIVILARDA DENGE BUHAR BASINCI
Sıcaklıkları arttıkça sıvı moleküllerinin kinetik enerjileri artar. Sıvı yüzeyindeki yüksek kinetik enerjili moleküllerin gaz
hâline geçmesine buharlaşma denir. Gaz ya da buhar hâldeki bir maddenin ısı vererek sıvı hâle geçmesine yoğunlaşma
(yoğuşma) denir. Açık kaptaki sıvılar buharlaşır ve bu sıvıların miktarı azalır. Kapalı bir kapta ise sabit sıcaklıkta zamanla
birim hacimde buharlaşan su miktarı kadar yoğunlaşan buhar miktarı eşit olunca sıvı-buhar dengesi kurulur. Sıvısı ile
dengede bulunan buhar taneciklerinin yaptığı basınca denge buhar basıncı denir. Sıvıların denge buhar basıncı, sıvının
cinsine (uçuculuğuna), moleküller arası çekim gücüne, sıcaklığa ve sıvının saflığına bağlıdır. Sıvının miktarı, dış basınç
ve kap hacmi denge buhar basıncını etkilemez. Aynı sıcaklıkta uçucu sıvıların buhar basıncı yüksek kaynama noktaları
düşüktür. Sıvıda tuz ya da şeker çözününce buhar basıncı düşer. Bir sıvının buhar basıncı atmosfer basıncına eşit olduğunda
sıvı kaynar.
1. Yönerge: 25 oC’ta saf su (H₂O), glikol (C₂H₆O₂) ve benzen (C₆H₆) sıvılarının buhar basınçları sırasıyla 23,8 mmHg, 1
mmHg, 95,1 mmHg’dır. Sıvıların buhar basıncı ile ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız.
A. Saf su, glikol ve benzenin buhar basınçları karşılaştırıldığında moleküller arası çekim kuvvetleri arasındaki ilişki
nasıl olur?
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................
B. Ağzı açık özdeş kaplara başlangıç sıcaklıkları eşit aynı miktarda konulan su, glikol ve benzenin bir süre sonraki
sıvı miktarlarının farklı olmasının nedeni ne olabilir?
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................
C. Verilen sıvıların 1 atmosfer basınçta kaynama noktalarını nasıl karşılaştırırsınız?
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
ORTAÖĞRETİM 22 KİMYA-9
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ