Page 4 - Coğrafyaı 10 | Çalışma Defteri-8

Hatırlıyor muyum?

Coğrafi bilgi sistemleri (CBS); konuma dayalı her türlü bilginin toplanması, Hatırlıyorum
depolanması, işlenmesi, analiz edilmesi ve sunulması; uzaktan algılama, yer ile 2 Puan
8 bir bağlantı olmaksızın uzaktan o yere ait çeşitli verilerin elde edilmesi; erken Kısmen Hatırlıyorum
uyarı sistemleri, meydana gelebilecek afetlerin yol açabileceği zararları en 1 Puan
aza indirebilmek amacıyla afet öncesinde çeşitli teknolojiler kullanılarak belirli Hatırlamıyorum
kurumlar tarafından yayımlanan mesaj veya bildirilerdir. 0 Puan

Yer kabuğunda meydana gelen sarsıntılara deprem denilmektedir. Depremler; Hatırlıyorum
çöküntü depremi, volkanik deprem ve tektonik deprem olarak üç çeşit olsa da 2 Puan
9 bunlardan özellikle tektonik depremler etki alanı daha geniş olan ve en fazla Kısmen Hatırlıyorum
can ve mal kaybına neden olan deprem türüdür. Yeryüzünde depremlerin yoğun 1 Puan
olarak görüldüğü alanlar üç ana kuşak oluşturur. Bunlar; Pasifik Deprem Kuşağı, Hatırlamıyorum
Akdeniz-Himalaya Deprem Kuşağı ve Atlantik Deprem Kuşağı'dır. 0 Puan

Türkiye, Akdeniz-Himalaya Deprem Kuşağı'nda yer aldığından ülkenin hemen Hatırlıyorum
2 Puan
hemen her bölgesinde çok sayıda fay hattı oluşmuştur. Bu nedenle fay hatlarının
10 bulunduğu alanlarda çok sık depremler meydana gelmektedir. Türkiye'de faylar; Kısmen Hatırlıyorum
1 Puan
Kuzey Anadolu Fay Kuşağı (KAF), Batı Anadolu Fay Kuşağı (BAF) ve Doğu Anadolu
Hatırlamıyorum
Fay Kuşağı (DAF) olmak üzere üç ana kuşak oluşturur. 0 Puan

Japonca bir kelime olan tsunami (liman dalgası); okyanus ve deniz dibinde mey- Hatırlıyorum
2 Puan
dana gelen deprem, volkanizma ve toprak kaymaları sonucu oluşur. Tsunamiler;
11 oluşum, yayılma ve sel-tufan olmak üzere üç aşamada gerçekleşir. Yapılan araştır- Kısmen Hatırlıyorum
1 Puan
malar, Türkiye'de son 3000 yıllık süreçte 90’dan fazla tsunami meydana geldiğini Hatırlamıyorum
göstermektedir. 0 Puan

Volkanizma, magmanın yeryüzüne çıkması olarak adlandırılır. Volkanik Hatırlıyorum
2 Puan
faaliyetler esnasında yeryüzüne katı, sıvı ve gaz hâlde maddeler çıkar. Geçtikleri
12 yerleri yakıp yıkan ve çok yüksek sıcaklığa sahip olan lavlar, sonuçları itibarıyla Kısmen Hatırlıyorum
1 Puan
afete dönüşebilir. Volkanların dağılışına bakıldığında Türkiye, üç önemli aktif Hatırlamıyorum
volkanizma kuşağından biri olan Akdeniz Havzası'nda yer almaktadır. 0 Puan

Doğadaki çeşitli etkenler ya da insanların bazı faaliyetlerine bağlı olarak yamaç Hatırlıyorum
dengesinin bozulması sonucu ortaya çıkan kütle hareketleri; heyelan, toprak kayması, 2 Puan
13 kaya düşmesi ve çamur akıntılarıdır. Kısmen Hatırlıyorum
Heyelanların başlıca nedenleri: • Arazinin eğimli olması • Toprağın suya doyması 1 Puan
(şiddetli yağışlar veya kar erimeleri) • Arazinin yapısı • Depremler ve volkanik Hatırlamıyorum
faaliyetler • Bitki örtüsünün tahrip edilmesi • Yamaç dengesini bozan insan faaliyetleri 0 Puan

Türkiye’nin iklim özelliklerinin yanı sıra jeolojik ve jeomorfolojik özellikleri, kütle Hatırlıyorum
2 Puan
hareketlerinin özellikle de heyelanların oluşumunu artırmaktadır. Türkiye'de he-
14 yelanlar; çoğunlukla arazi yapısı ve yağış koşullarına bağlı olarak daha genellikle Kısmen Hatırlıyorum
1 Puan
ilkbahar aylarında, Kuzey Anadolu'da özellikle de Trabzon, Rize, Artvin, Erzurum Hatırlamıyorum
ve Kastamonu gibi illerde görülmektedir. 0 Puan

ORTAÖĞRETİM 4 COĞRAFYA-10
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ