Page 20 - Biyoloji 11 | Çalışma Defterleri -8

CEVAP ANAHTARI

EŞLEŞTİRME

1. E 2. Ç 3. D 4. B 5. A 6. C

BOŞLUK DOLDURMA

1. süksesyon 2. habitat 3. mutualizm 4. baskın 5. kilit taşı, istilacı
6. komünite 7. düzenli 8. gösterge 9. ekosistem

ÇOKTAN SEÇMELİ

1. E 2. B 3. A 4. C 5. D 6. B 7. E 8. D

AÇIK UÇLU SORULAR
I. Bu türlere istilacı tür denir. İstilacı türler öncelikle yeni yaşam alanlarına yerleştiklerinde yeni geldikleri ortama
uyum sağlar ve zaman içerisinde artış gösterirler. İstilacı türlerin yaşam tarzlarında gözlenen esneklik, biyotik fak-
törlere gösterdikleri tolerans, geniş coğrafik alanlara yayılma yetenekleri bu türlerin yeni çevrelerinde başarılı ol-
malarına ve bazı yerel türlerin ortadan kalkmasına neden olur. Bu da biyoçeşitliliğin azalma nedenlerindendir.
II. Kilit taşı türü belirlemek için ortamda olduklarında ve uzaklaştırıldıklarında hangi olayların meydana geldiğine
bakmak gerekir. Burada predatör olan deniz yıldızları ortamdan uzaklaştırıldığında besinleri olan midyeler artaca-
ğında sahildeki diğer küçük canlılar (salyangoz, alg vs..) azalır ya da ortadan kalkar ve denge bozulur.

III. Rekabet sınırlı kaynaklar için geçerlidir. Oksijen sınırlı bir kaynak olmadığından canlılar oksijen için rekabet etmez.
IV. Yılanlar fare ile beslenirken, şahin de yılanla beslenir. Tarlada yılan sayısı arttığında onların avı olan fare sayısı azalır.
Artan yılan sayısı besini artan şahin sayısının artmasına dolayısıyla av olan yılan sayısının azalmasına sebep olur.
Azalan yılan sayısı avcısı ortadan kalkan fare sayısının azalmasına neden olur.
V. Komünite içindeki farklı popülasyonları oluşturan bireylerin çevredeki biyotik ve abiyotik kaynaklardan yararlan-
ma şekilleri ve seviyeleri aralarındaki rekabeti belirler. Örneğin aynı ortamda bulunup aynı yuva bölgesini, aynı
besini, aynı yuva-yapı malzemelerini kullanan iki tür birbirlerine rakip olurlar.
VI. Tür içi ve türler arası rekabet bitki ve hayvan popülasyonlarının büyümesini sınırlayarak dengede tutar.

BECERİ TEMELLİ

I. Mikoriza birlikteliği örnek verilir. Bitkinin gelişmesi için IV. Mutualist yaşamlarda karşılıklı fayda ilişkisi olduğun-
topraktan almaları gereken su ve minerallerin mantar- dan birey sayıları paralellik gösterir
lar tarafından bitkiye kazandırıldığından bahsedilir.
Bitkilerin hastalıklara karşı korunmasında da mantar-
ların etkisi anlatılır.
II. Photobiont’lar liken birliğinin fotosentez yapan ortak-
larıdır. Bunların ayrılmasıyla besin oluşumu aksayaca-
ğından liken birliğindeki mantarlar yaşayamaz. Eko-
sistemdeki besin zincirlerinde ve madde döngülerinde
sorunlar yaşanır.

•
III. Her iki birliktelikte de karşılıklı fayda vardır.
• Her iki birliktelikte de bir taraf mantarlardan oluşur
ken diğer taraf fotosentetik canlılardan oluşur.
• Her iki birliktelikte de bir taraf heterotrof diğer taraf
ototrof beslenme şekline sahiptir.

ORTAÖĞRETİM 20 BİYOLOJİ-11
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ