Page 22 - Türk Dili ve Edebiyatı 9 | Çalışma Defteri-8

Beceri Temelli-II

Aşağıdaki metni okuyarak soruları cevaplayınız. ( Alıntılanan metnin aslına sadık kalınmıştır. )

23 Temmuz
Kınalar köyüne giderken bir boğaz vardır. Her yaz bir kere uğramadan edemediğim bir yer, bir çeşit “yılın ni-
rengi noktası” benim için. Bu yıl, bahar selleri yüzünden suları çoğalmış boğazın. Eskiden üstüne çöktüğümüz
taşlar silinip gitmiş. Su, kayaları tarayarak inmiş aşağılara, koca parçalar kopararak tabanına yığmış, ağaçları

köklerinden söküp ters çevirmiş. Ölü bir bitkiler dünyası. Yüksek sesle konuşmaktan bile ürkülüyor. Sivri, den-
gesiz kayalar iğreti, asılı duruyor tepede, göğe bir anlığına ilişmişçesine. Derler ki su, tepesindeki dağlarla
dipteki boşluğun tam ortasındadır.

Köylülerden uğrayan yok oraya, köy yolu çok önce bitiyor. Kayalardan kopan taşları, suyu atlayarak giriyor-
sunuz boğazın kovuğuna. Yalak tepelerde kalıyor. Yalnız yaban nanesinin kokusu duyuluyor derin sessizlikte,
bir de kaynağı belirsiz garip bir vızıltı: belki de sessizliğin kendisidir. Boğazın suyu serin, tatlı; yeşil, çürük,

ezilmiş ot kokuyor. Sanki yıllardır beklemiş bir sandık yeni açılmış. Yüzerken, kayaların araları karanlık, güne-
şin azıcık sarılaştırdığı bölgeler ortalarda. Bütün bunlar on beş kulaçlık bir alanda olup bitiyor. On beş kulaç
ötede ufak bir çavlan akıyor, yeniliyor havuzu. Nereden geldiği belli değil; kayaların üstüne çıkılamıyor ki. Her
şey, doğa ilk yaratılmışçasına kaygan, belirsiz, umdurucu, ürkütücü. Bir şeye ramak kalmış gibi. Bir jeolojik
dönem bitmek üzere gibi. Dipteki bataklığı çevreleyen kayalar, adsız otlarla kaplı. Garip sürgünler fışkırmış
dört yandan çünkü küçük çavlan bu yıl daha da güçlenmiş, gürleşmiş. Sarı, mor, boz dikenler de daha bir sıkı
sarılmışlar toprağa. Su, sığlaşıp sığlaşıp ansızın insanboyunu geçiyor. Kim bilir kaç yüzyıllık kaplumbağalarla
suda oynayıp duran yılanbalıklarından başka canlı yok.

Garip bir sınama yeri. Kişiye yaşadığını, soluduğunu dolaysız anlatan, korkuyu ama korkudan vazgeçmemeyi
de öğreten, sularında yüzülmesiyle gencelen bir boğaz.
(Alınmıştır.)
Uyar, T. (2003). Gündökümü I-Bir Uyumsuzun Notları. İstanbul: YKY.

Kelime Dağarcığı
çavlan: Çok akışlı büyük çağlayan.

ORTAÖĞRETİM 22 TDE-9
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ