Page 18 - Tarihı 9 | Çalışma Defteri-8

Açık Uçlu Sorular

Aşağıdaki soruları verilen metne göre cevaplayınız.

İSLÂM-TÜRK DEVRESİNDE TÜRK KÜLTÜRÜ

Türk tarihinin bu safhasında kurulan siyasi teşekküller artık tam bir "Bozkır ili" sayılmaz. Sosyal durum, iktisadî hayat,
idarî ve askerî yönlerden olduğu gibi, dil, edebiyat, sanat itibariyle de Türkler yeni bölge ve kültür şartlarının gerekle-

rine uymuşlar, dolayısıyla eskisinden oldukça farklı bir hüviyete bürünmüşlerdir. Bu şartlardan biri, İslamiyet’in dün-
yevî faaliyetleri de kadrolayan kitabî bir din olması, diğeri de yerli halkın, İslami akide ve müesseselerle birlikte, eski
İran (Sâsânî) geleneklerinden bir kısmını yaşatmakta devam etmesidir. Türkler, davranışlarını çevrenin siyasi, sosyal

ve kültürel durumuna göre ayarlamakta mahir kimseler olduklarından, idarelerindeki bölgelerde Müslüman kütlelerce
alışılmış ve onları tedirgin etmeyen gelenek ve kuruluşlara müdahale etmemişlerdir. Bu itibarla: Sosyal tabakalaşmanın
devamı, halk dili Farsça ile Kur'an dili Arapçanın konuşma ve yazışmada, edebiyatta, dinî ve ilmî eserlerde kullanılması,
Türk idareciler tarafından İslâmî isimler, unvanlar, lâkaplar alınması, mevcut hükümet teşkilâtının muhafaza edilmesi,
devleti koruma hizmetine yerli unsurların iştirak ettirilmesi ve İslâm inanç ve ideallerinin devlette üstün bir manevî güç

durumuna yükselmesi bu Türk siyâsî teşekküllerinin özellikleri olmuşlardır. Fakat bu Türk devletleri tam bir "İslâm dev-
leti" de değildir. Aradaki farklar temelde ve özde olduğu için mühimdir. Türk-İslâm devletinin İslam devletinden ayrıldığı
noktalar özellikle, hükümranlık anlayışı, devlette askerî karakter, dinî davranış, toprak rejimi ve sosyal haklarda belirir.

O hâlde bu Türk devletleri İslâm dininin hâkim bulunduğu ülkelerde mevcut "kültür çevresi" değerler ile Bozkır Türk
siyâsî, sosyal, hukukî örf ve geleneklerinin birbiri ile kaynaştığı, kendine has karaktere sahip teşekküllerdir.

İbrahim Kafesoğlu/ Türk Milli Kültürü

ORTAÖĞRETİM 18 TARİH-9
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ