Page 22 - Defterim- Coğrafya 10
P. 22
DOĞAL SİSTEMLER
Notlarım
13. ETKİNLİK
Aşağıda verilen görseller üzerinde dağ oluşumuna ait yüksekte ve alçakta kalan
alanların isimleri boş bırakılmıştır. Bu alanları uygun şekilde tamamlayınız.
.................................
.................................
.................................
.................................
2. Kıta Oluşumu (Epirojenez)
Yer kabuğunu oluşturan levhalar manto üzerinde yoğunluklarına ve ağırlıklarına göre bir
dengede bulunurlar. Bu dengeye izostatik denge denir. Levhaların ağırlıklarının çeşitli
etkenlerce değişmesi sonucu karalar hafiflerse yükselme, ağırlaşırsa alçalma hareketi
gerçekleşir. Geniş kara kütlelerini etkileyen dikey yönlü bu harekete kıta oluşumu veya
epirojenez adı verilmektedir.
Kıtasal
Okyanusal
kabuk
kabuk
Dağ
Gemi
Gemi
Dağ
kökü Manto
Görsel: Levhalar da tıpkı denizlerdeki gemiler gibi manto içine ağırlıkları oranında batık
hâldedir.
Kıtaların dikey yönlü hareketi sonucunda kara parçası yükselirse deniz seviyesinde
gerileme oluşur ve bu duruma deniz gerilemesi (regresyon) denir. Kıtaların dikey yönlü
hareketi esnasında kara parçası alçalırsa deniz seviyesinde ilerleme oluşur ve buna
deniz ilerlemesi (transgresyon) denir.
Deniz
ilerlemesi
Karanın Deniz
Karanın
alçalması gerilemesi
yükselmesi
20