Page 80 - Defterim - Felsefe 10

8. Etkinlik: Aşağıdaki metne göre varlığın iki temel biçimini (reel varlık ve düşünsel
varlık) örnekler vererek açıklayınız.
Dün gece gördüğünüz rüya, bir insana karşı beslediğiniz duygular, gelecekle ilgili yaptığınız
planlar, yaşamınıza dair hayalleriniz, bir yaratıcıya inanmanız, dinlediğiniz masallardaki
kahramanlar, matematik dersinde öğrendiğiniz formüller, sahip olduğunuz kitaplar…
Bunların her biri birer varlıktır. Şimdi bir an farklı bir boyuta geçtiğinizi farz edin. Zihnen
ve bedenen artık bu dünyada olmazsanız yukarıda sayılan varlıklar ne olur? Rüyalarınız,
planlarınız, hayalleriniz, inancınız, masal kahramanlarınız, duygularınız, korkularınız
ve zihninizdeki pi sayısı sizinle birlikte bu dünyadan ayrılacak yani yok olacaktır. Ancak
kitaplarınız burada var olmaya devam edecektir. Sizden sonra başka insanların rüyaları,
hayalleri ya da planları olacaktır ama sizinkiler siz olmadan varlıklarını sürdüremezler,
kitaplarınız hariç. Farkında mısınız? Bazı varlıkların varlığı insana, insanın zihnine bağlıyken
bazı varlıklar zihinden bağımsız olarak var olmaya devam eder. Bunların her ikisi de
felsefenin konusudur.
(Metin yazar tarafından oluşturulmuştur.)

Varlığın Olup Olmadığı Problemi
Varlık felsefesinin önemli problemlerinden biri varlığın gerçekte var olup olmadığıdır. Bu
problem karşısında felsefe tarihi boyunca pek çok tartışma yaşanmış çok farklı perspektiflerle
yaklaşımlar geliştirilmiştir. Kimi düşünürler varlığın aslında var olmadığını (septisizm,
taoizm, nihilizm) savunurken kimileri var olduğunu (realizm) savunmuşlardır.

Soru Köşesi Ben olmayınca bu güller, bu serviler yok

Güzel gözler, tatlı diller yok
Sabahlar, akşamlar, sevinçler, tasalar yok
Ben düşündükçe var dünya, ben yoksam o da yok
Bu dörtlük, varlık felsefesinde öne sürülen aşağıdaki görüşlerden hangisini
desteklemektir?
A) Dış dünya bireyden bağımsız olarak vardır.
B) “Varlık”ın varlığı onu düşünen bireye bağlıdır.
C) Bazı şeylerin varlığı somuttur.
D) Soyut varlıklar düşünülebilir varlıklardır.
E) Sevgi her şeyi var kılar.

(2007-ÖSS)

Çözüm Şiirde, gül ve çiçek gibi somut varlıklar, sabah ve akşam gibi harekete dair süreçler, se-
vinç ve tasa gibi soyut nitelikli duygular vb. tüm var olma biçimleri bireyin varlığına ve
onun düşünmesine bağlanmıştır. Felsefe tarihinde benzer görüşleri geliştiren ve işleyen
pek çok düşünür ve bu düşünürlerin mensup olduğu akım vardır. Bu yaklaşımların ortak
noktası varlığı insana, insan zihnine bağlamalarıdır.
Cevap: B

78