Page 203 - DEFTERİM FİZİK 10

3� Ünite: Dalgalar
Notlarım

41. ETKİNLİK 42. ETKİNLİK

Bir cismin doğal frekansına eşit veya Ses dalgalarının bir engele çarpıp ses
çok yakın bir frekansta titreşimlere kaynağına geri dönmesine yankı denir.
maruz kalmasıyla kendiliğinden
titreşmeye başlamasına rezonans Yankı olayından günlük hayatta hangi
denir� alanlarda faydalanılır? Açıklayınız.
Rezonans olayını araştırıp günlük
hayattan örnekler veriniz.

3.5. DEPREM DALGASI

3.5.1. DEPREM DALGALARI
Levha hareketleri, volkanik patlamalar ve çöküntüler yer kabuğunda kırıklara
neden olur. Yer kabuğundaki kırıklar (faylar) üzerinde biriken enerjinin
boşalmasıyla meydana gelen titreşimlere deprem dalgası denir. Bu dalgaların
geçtiği ortamları ve yer yüzeyini sarsması olayına ise deprem denir� Deprem
dalgaları mekanik dalga olup bazıları enine, bazıları da boyuna dalgalardır.

√ Depremlerin oluşumu ile ilgili konuları inceleyen bilim dalına sismoloji,
sismoloji alanında çalışan bilim insanına sismolog denir�

√ Depremin büyüklüğü, kırılma sonucunda ortaya çıkan enerjinin düzeyini
belirten bir ölçüdür�

√ Depremin büyüklüğü sismograf adı verilen aletle ölçülür
(Görsel 3.51). Yapılan ölçüm Richter (Rihter) ölçeği denilen
bir ölçekle tanımlanır. Bu ölçekte deprem dalgalarının
büyüklüğü 1 ile 9 arasındaki rakamlarla ifade edilir.
Richter ölçeğinde her birim artışı depremin büyüklüğünde
yaklaşık 10 kat artışa karşılık gelir. Depremin
Görsel 3.51
büyüklüğünün nitelendirildiği çizelge Görsel 3.52'de verilmiştir.

1.0 2.0 - 3.0 4.0 5.0 6.0 7.0 8.0 - 10.0
Mikro Küçük Hafif Orta Güçlü Büyük Çok büyük
Görsel 3.52

√ Depremin şiddeti, depremin doğa ve
yapılar üzerindeki yıkıcı etkilerinin
ses
ölçüsüdür. Bu etki; depremin büyüklüğüne,
dalgası
uzaklığına ve yapıların depreme karşı
dayanıklılığına bağlıdır. Depremin şiddeti,
depremin büyüklüğü hakkında doğru bilgi
vermez.

203