Page 154 - DEFTERİM KİMYA 10

3. Ünite: Asitler, Bazlar ve Tuzlar
Notlarım

2 mol asit, 1 mol baz ile tepkimeye girdiğinde tepkime sonunda 1 mol tuz ve 1 mol
+
-
su oluşur. Tepkimede H iyonunun mol sayısı OH iyonunun mol sayısından fazla
olduğundan tepkime sonunda 1 mol asit artar ve ortam asidiktir [pH < 7 (Kısmi
nötralleşme)]. Tepkime artanlı tepkime olup sınırlayıcı bileşen NaOH’tir.

HCl + NaOH NaCl + H 2 O
Başlangıçta: 2 mol 1 mol - -

Değişim: -1 mol -1 mol +1 mol +1 mol

Tepkime sonunda: 1 mol - +1 mol +1 mol

1 mol asit, 2 mol baz ile tepkimeye girdiğinde tepkime sonunda 1 mol tuz ve 1 mol
- +
su oluşur. Tepkimede OH iyonunun mol sayısı H iyonunun mol sayısından fazla
olduğudan tepkime sonunda 1 mol baz artar ortam baziktir [pH > 7 (Kısmi nötral-
leşme)]. Tepkime artanlı tepkime olup sınırlayıcı bileşen HCl’tir.

HCl + NaOH NaCl + H 2 O
Başlangıçta: 1 mol 2 mol - -

Değişim: -1 mol -1 mol +1 mol +1 mol

Tepkime sonunda: - 1 mol +1 mol +1 mol

+
-
Asitten gelen H iyonu mol sayısı ile bazdan gelen OH
iyonu mol sayısı her zaman eşit olmayabilir. Örneğin H 3 PO 4 Aklınızda Bulunsun
ile KOH tepkimesinde 1 mol H 3 PO 4 bileşiğinden ortama
+
-
+
3 mol H iyonu, 1 mol KOH bileşiğinden 1 mol OH iyonu n H = n OH ise ortam nötr
-
gelmektedir. n H > n OH ise ortam asidik
-
+
H 3 PO 4 (suda) + 3KOH(suda) K 3 PO 4 (suda) + 3H 2 O(s) n H < n OH ise ortam bazik
-
+
Asit Baz Tuz Su
Yukarıdaki tepkimede tam nötralleşmenin gerçekleşebilmesi için 1 mol H 3 PO 4 ile
3 mol KOH tepkimeye girmelidir.

Aklınızda Bulunsun

Nötralleşme tepkimelerinde tam nötralleşmenin gerçekleşip gerçekleşmeyeceği
iki şekilde belirlenebilir.
+
-
• Asitten gelen H ve bazdan gelen OH iyonlarının mol sayılarının eşit olup
olmadığına bakılır.
• Denkleştirilmiş tepkime denkleminde asit ve bazın katsayısından yararlanılır.

Tuz Oluşumu: Asitten gelen anyon ile bazdan gelen katyon tuz oluşturur.
Tuzlara örnek olarak sodyum klorür, sodyum karbonat, sodyum bikarbonat,
kalsiyum karbonat ve amonyum klorür verilebilir.

153