Page 44 - DEFTERİM TARİH 10
P. 44

23. ETKİNLİK: Aşağıdaki metin ve şiirden hareketle soruları cevaplayınız.
          Mehmet Akif Ersoy I. Dünya Savaşı’nda İtilaf Devletlerinin Çanakkale’ye saldırdığı günler-
          de vatan savunması yapan kahraman askerlerimize ithaf ederek “Çanakkale Şehitlerine”
          adlı bir şiir yazmıştır. Bu şiirin bir bölümünde Mehmetçiğe aşağıdaki mısralar ile seslen-
          miştir.
             Sen ki, son ehl-i salibin kırarak savletini             ehl-i salib: Haçlı, Haçlı ordusu.
             Şarkın en sevgili sultanı Selahaddin'i                  savlet: Hücum, akın.
             Kılıç Arslan gibi iclâline ettin hayran                 şark: Doğu.
             Sen ki, İslâm’ı kuşatmış, boğuyorken hüsran             iclâl: Büyüklük.
             O demir çemberi göğsünde kırıp parçaladın               hüsran: Acı.


          1. Şair, “son ehl-i salib” diyerek İtilaf Devletlerinin Çanakkale saldırısını tarihteki hangi
          savaşlara, niçin benzetmiştir? Yorumlayınız.

          …………………………………………………………………………………………………………………………………………………
          …………………………………………………………………………………………………………………………………………………
          …………………………………………………………………………………………………………………………………………………
          …………………………………………………………………………………………………………………………………………………


          2. Mehmet Akif’in, Çanakkale Şehitlerine şiirinde Selahaddin ve Kılıç Arslan isimleri-
          ni zikretmesinin amacı ne olabilir? Bu hükümdarların Türk ve İslam tarihindeki yeri ve
          önemini açıklayınız.
                                                                                                          Bilgi Havuzu
          …………………………………………………………………………………………………………………………………………………
                                                                                                          Yassıçemen Mu-
          …………………………………………………………………………………………………………………………………………………
                                                                                                          harebesi sonu-
          …………………………………………………………………………………………………………………………………………………
                                                                                                          cunda Moğol-
          …………………………………………………………………………………………………………………………………………………
                                                                                                          lar ve Türkiye
                                                                                                          Selçuklu Devleti
                           ANADOLU’DA MOĞOL İSTİLASI                                                      arasında tampon
                                                                                                          devlet özelliğine
          • I. Alâeddin Keykubad Dönemi (1220-1237),                                                      sahip Harzem-
            Türkiye Selçuklu Devleti’nin en parlak döne-                                                  şahların zayıfla-
            midir.                                                                                        ması, Moğolla-
          • Bu dönemde Cengiz Han’ın kurduğu Moğol                                                        rın Anadolu’ya
            İmparatorluğu batıya yönelmiştir. Bunun                                                       girişini hızlandır-
            üzerine Türkiye Selçuklu Devleti Hükümdarı                                                    mıştır.
            I. Alâeddin Keykubad Moğol tehlikesine karşı
                » Sivas, Kayseri, Konya gibi önemli şehirlerin
               surlarını yeniden inşa ettirmiştir.
                » Sınır boylarına Türk boylarını yerleştir-
               miştir.
                » Abbasilere yardım için kuvvet göndermiş-
               tir.
                » Eyyubiler ve Harzemşahlarla ittifaklar       I. Alâeddin Keykubad heykeli (Alanya)
               kurmak istemiştir.
          • I. Alâeddin Keykubad’ın ittifak teklifine rağmen Harzemşahlar Anadolu’ya girmiştir.
            Bunun üzerine Türkiye Selçuklu Devleti ile Harzemşahlar arasında yapılan Yassıçemen
            Muharebesi’ni (1230) Selçuklular kazanmıştır.
          • Yassıçemen Muharebesi sonrasında Harzemşahlar Devleti zayıflamış ve bir yıl sonra
            Moğollar tarafından yıkılmıştır. Moğollardan kaçan Oğuz boyları, Anadolu’da kontrol
            altında tutulamamış; bu durum, II. Gıyâseddin Keyhüsrev’in ülkeyi kötü yönetmesiyle
            birleşince Anadolu’da sosyal ve iktisadi hayat bozulmuştur.
          • Anadolu’da toplumsal düzenin bozulması Bâbailerin taraftar bulmasını kolaylaştırmıştır.
                                                                                                                        43
   39   40   41   42   43   44   45   46   47   48   49