Page 45 - DEFTERİM TARİH 10

Bilgi Havuzu
İlhanlılar (1256-
1353), Moğol
Hükümdarı Cen-
giz Han’ın toru-
nu Hülâgû Han
tarafından Tebriz
(İran) merkezli
kurulan bir Moğol
devletidir.
* * *
XI ve XII. yüzyıllarda Türkiye Selçuklu sınırları
Memlûk Sultanı
Baybars 1260’ta • Baba İlyas ile başlayan ve dinî özellik taşıyan ayaklanma-
Ayn-ı Calut Mu- lar, onun müritlerinden Baba İshak Dönemi’nde de devam
harebesi’nde ve etmiştir (1240).
1277’de Elbistan • Baba İshak Ayaklanması, II. Gıyâseddin Keyhüsrev Döne-
Savaşı’nda Mo- mi’nde Anadolu’nun doğusunda başlamıştır. Kısa sürede
ğolları mağlup Orta Anadolu’ya sıçrayan isyanlar, Türkiye Selçuklu Devle-
etmiştir. ti’ni zor duruma düşürmüştür.
• İsyancılar Konya’yı almak için harekete geçmiş fakat Türki-
ye Selçuklu Devleti ordusu, isyancıları bozguna uğratmış ve
isyana katılanları sert bir şekilde cezalandırmıştır.
Moğol savaşçısı (Temsilî)

Bâbailer Ayaklanması Sonucunda

Türkiye Selçuklu Devleti’nde merkezî Anadolu’da ortaya çıkan otorite boş-
otorite zayıflamış, sosyal ve iktisadi hayat luğundan dolayı Moğolların Anadolu’yu
bozulmuştur. istilası kolaylaşmıştır.

• Anadolu’daki otorite boşluğunu gören Moğol komutanı Baycu Noyan Anadolu’ya girmiş-
tir. Sultan II. Gıyâseddin Keyhüsrev ile Moğol ordusu Sivas yakınlarındaki Kösedağ’da
karşı karşıya gelmiştir. Savaşı Selçuklular kaybetmiştir (1243).

Kösedağ Muharebesi'nin Sonuçları
• Türkiye Selçuklu Devleti topraklarında kurulmuş olan Anadolu Beylikleri bağımsızlıkla-
Bilgi Havuzu rını ilan etmeye başlamış ve Anadolu’da İkinci Beylikler Dönemi başlamıştır.
Kösedağ Muha- • Türkiye Selçuklu Devleti zayıflamış ve 1308’de yıkılmıştır.
rebesi’nden sonra • Moğolların İlhanlı kolu Anadolu’da etkin bir güce dönüşmüştür.
İkinci Anadolu • Moğollar ele geçirdikleri şehirleri yağmalamış, Anadolu’nun kültürel mirası büyük zarar
Beyliklerinin ku- görmüştür.
rulmasıyla Ana- • Siyasi otoritenin zaafa uğradığı bu dönemde halk, tasavvuf ehli manevi otoritelere sı-
dolu Türk siyasi ğınmaya başlamıştır.
birliği bozulmuş- • Mevlânâ, Hacı Bektâş-ı Velî, Yunus Emre gibi âlimler açtıkları tekke ve zaviyeler ile ge-
tur. niş halk kitleleri üzerinde etkili olmaya başlamıştır.

44