Page 227 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10

4. ÜNİTE: DESTAN - EFSANE

6. Günler ve gecelerden sonra (gözleri) parladı ve üç 9. Ondan sonra Oğuz Kağan büyük kurultay topladı.
erkek çocuk doğurdu. Birincisine Gök adını koydular; Maiyetini ve halkını çağırttı. Onlar geldiler ve
ikincisine Dağ adını koydular; üçüncüsüne Deniz adını
müşâvere ettiler. Oğuz Kağan büyük ordugâhın
koydular. Sonra Oğuz Kağan büyük bir toy (ziyafet)
sağ yanına kırk kulaç direk diktirdi; üstüne bir
verdi. Halka emir (verdi ki…) (Oğuz Kağan) halkı
altın tavuk koydu; altına bir ak koyun bağladı. Sol
çağırınca ahâli birbirine danıştı ve geldi. Oğuz Kağan
kırk masa ve kırk sıra yaptırdı. Türlü yemekler, (...), yanına kırk kulaç direk diktirdi. Üstüne bir gümüş
tatlılar yediler, kımızlar içtiler. Toydan sonra Oğuz tavuk koydu; dibine bir kara koyun bağladı. Sağ
Kağan beylere ve halka buyruk verdi ve yanda Bozuklar oturdu; sol yanda Üç Oklar oturdu.

Ben sizlere oldum kağan, Kırk gün, kırk gece yediler, içtiler ve sevindiler.
Alalım yay ile kalkan, Aşağıdaki anlamlardan hangisi parçada altı çizili
Nişan olsun bize buyan, kelimelerden biri ile ilişkilendirilemez?
Bozkurt olsun (bize) uran,
A) Ordunun konakladığı yer.
Demir kargı olsun orman,
B) Alt kademedekiler.
Av yerinde yürüsün kulan,
C) Danışma, danış.
Daha deniz, daha müren,
D) Devlet işlerinin görüşüldüğü meclis.
Güneş bayrak, gök kurıkan,
E) İki kolun parmakları arasındaki uzaklık.
dedi. Ondan sonra Oğuz Kağan dört bir yana emirler
yolladı; tebliğler yazdı ve elçilere verip gönderdi.
Parçadan Türk destanları ile ilgili aşağıdakilerden
hangisi çıkarılamaz? 10. Bir usta ile kalfası, Mersin’in Mut ilçesi yakınlarında
coşkun bir ırmak üzerinde köprü yaparlar. Bu köprü,
A) Destanlar manzum ve mensur bölümlerden oluşur. bugün Gezmeli Köprüsü diye bilinir. Bu köprünün
yapılmasına büyük emek veren kalfa Süleyman
B) Türklerin yaşam biçimleri görülür. DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 — ÇOKTAN SEÇMELİ SORULAR ustasına bir sebepten dolayı darılır, yanından ayrılır.

C) Türklerin yönetim biçimi destana yansımıştır. Süleyman, aynı ırmağın başka bir coşkun yerine
gidip köprü yapmaya karar verir. Başlar köprüyü
D) Evrensel değerler ön plana çıkmıştır.
yapmaya. Gel zaman, git zaman kalfanın köprüsü
E) Olaylar ana kahraman etrafında gelişir. de biter. Süleyman, eserini görmesi için ustasına
haberciler gönderir. Hakikî bir usta olan diğeri, ne
kalfasının kendisini çağırmasına, ne de yanından
7. Aşağıdaki destanlardan hangisi oluşumuna göre
ayrılmasına kızmayarak yeni köprüyü görmeye
diğerlerinden farklıdır?
gelir. Kalfasının eserini gördükten sonra beğendiğini
belirtir, herkesin de bu köprüyü görmesini İster.
A) Ergenekon
Kalfasına der ki: “Güzel yapmışsın, eline sağlık
B) Oğuz Kağan — Bu köprüyü, güzelliğini herkes görmeli. Bunun
adı Görmeli Köprüsü olsun.” Bu görüşmeden sonra
C) Kuvâyi Milliye
köprüye o ad verilir.
D) Göç
Bu parça ile ilgili aşağıdakilerden hangisi
E) Yaratılış söylenemez?

A) Anonim özellik taşıdığı
8. Aşağıdakilerden hangisi “yapma destan”
örneklerindendir? B) Mekân unsurlarına yer verdiği

A) Le Cid C) Zaman unsurunda ayrıntıya girildiği

B) Kalevala D) Yer adını anlatan efsane olduğu
C) İgor E) Öyküleyici anlatım kullanıldığı
D) Çılgın Orlando

E) Şehnâme

225