Page 126 - Defterim Biyoloji - 9

2.
Hücre Ünite

BİLİMSEL YÖNTEM

• Bir bilginin bilimsel olarak kabul edilmesi yöntemsel olmasına bağlı-
dır.
• Bilimsel yöntem; bir problemi çözmek amacıyla gerçekleştirilen,
mantık, ölçme, gözlem ve deneylere dayalı, sistemli çalışmaların
bütünüdür.
• Bilimsel yöntem bir sorgulama sürecidir.

Bilimsel Yöntemde Kullanılan Kavramlar

Bilimsel problem: Araştırmacının belirli bir durum veya olaya ilişkin
yaptığı gözlemler ve topladığı veriler sayesinde kendisini rahatsız eden
durumu net bir şekilde tanımlamasıdır. Gözlem, bir konu ile ilgili duyu
organları ya da ölçme araçları kullanılarak yapılan veri toplama süre-
cidir.

Nitel gözlem: Gözlemlerin ölçme araçları kullanılmadan sadece duyu
organları ile yapılmasıdır.

Nicel gözlem: Gözlemlerin ölçme araçları kullanılarak ve sonuçları sayı-
sal ifade edilerek yapılmasıdır.

● Örneğin “Zürafanın boyu uzundur.” ifadesi nitel bir gözlem iken
“Zürafanın boyu 4,5 metredir.” ifadesi nicel bir gözlemdir.
● Nitel gözlemler, öznel olup kesin sonuçlar içermezken nicel gözlemler
nesneldir ve kesin sonuçlar içerir.

Veri: Özel bir konu ile ilgili kayda alınmış bilgilerdir. Veri toplama bi-
limsel sürecin her aşamasında yapılabilir.

Hipotez: Hipotezler gözlem ve verilere dayanan, sınanabilen ve sorgula-
nabilen probleme getirilen geçiçi çözüm önerileridir.

Tahmin: Hipotezden çıkarılan mantıklı sonuçlardır.

Kontrollü deney: Bir olayı etkileyecek faktörlerden sadece birinin de-
ğiştirilip diğerlerinin sabit tutulmasıyla yapılan deneydir. Kontrollü
deneyde, deney grubunda test edilecek faktör değiştirilirken kontrol
grubunda tüm şartlar sabit tutulur. Deney sonucunda iki gruptan elde
edilen veriler karşılaştırılır.

Bağımsız değişken: Deneyde etkisi araştırılan değişkendir.

Bağımlı değişken: Bağımsız değişkene bağlı olarak değişen değişkendir.

Gerçek: Herkes tarafından doğruluğu kabul edilen ve aynı şartlarda
aynı sonuçlara ulaşılan gözlemlerdir.

125