Page 88 - Defterim Biyoloji - 9

2.
Hücre Ünite

HÜCRESEL YAPILAR VE HÜCRE ORGANELLERİ

• Hücrelerin sitoplazmasında yaşamsal faaliyetleri gerçekleştiren ve
organel denilen özelleşmiş yapılar bulunur.
• Prokaryot hücrelerde organel bulunmaz, bazı hücresel yapılar yer
alır.
• Ökaryot hücreler ise görev ve fonksiyonlar için özelleşmiş, tek ve çift
katlı zara sahip organeller içerir.
Çekirdek, bazı ökaryot
hücrelerde hücre yaşa-
Çekirdek
mının erken evrelerinde
• Canlıya ait kalıtsal bilgiyi (mitokondri ve kloroplast genleri hariç) mevcutken sonradan
içeren organeldir. kaybolur. Örneğin me-
melilerin olgun alyuvar
• Yavru hücrelere kalıtsal bilginin aktarılmasından da sorumludur.
hücreleri, kırmızı ke-
• Bir hücrede genellikle bir çekirdek bulunur. Paramesyum, bazı mik iliğinde ilk oluştuğu
mantar türleri, insanların çizgili kas hücreleri ve karaciğer hücrele- anda çekirdeklidir. Bu
rinde birden fazla çekirdek bulunur. hücreler kana geçmeden
önce çekirdeğini daha
sonra tüm
organellerini kaybeder.
Çekirdekçik

Çekirdek zarı

Çekirdek
sıvısı

Kromatin

A) Çekirdek Zarı

• Çekirdek zarı, çift katlı olup her bir zar proteinlerle birliktelik kur-
muş çift tabakalı fosfolipitten oluşur.
• Çekirdek zarının üzerinde açılıp kapanma yeteneğine sahip porlar
vardır.
Sitoplazmanın
• Çekirdek zarı hücre bölünmesi sırasında parçalanır, bölünme ta-
%70-90’ı su
mamlandıktan sonra yeniden yapılır.
iken, çekirdek
B) Çekirdek Sıvısı sıvısının %50-80’i
sudur.
• Çekirdeğin içini dolduran sıvıdır.
• Yoğunluğu sitoplazmadan daha fazladır.

C) Kalıtım Materyali
• Ökaryot hücrelerin çekirdek DNA’sı, histon proteinlere sarılarak
kromatini oluşturur.
• Hücre bölünmesi sırasında DNA eşlenerek yoğunlaşır, katlanır ve
kromatin kromozomlara dönüşür.

87