Page 140 - Defterim Fizik - 9

4. Ünite: Enerji
Notlarım

2. MEKANİK ENERJİ

Öteleme Kinetik Enerjisi
Cisimlerin hareketlerinden dolayı sahip oldukları enerjiye kinetik enerji denir.
Yürüyen bir çocuk, koşan bir sporcu, uçan bir kuş, kaleye doğru giden bir top
gibi hareket hâlindeki bütün varlıkların kinetik enerjileri vardır. Cismin hareketi
öteleme şeklindeyse bu enerjiye öteleme kinetik enerjisi denir.

Kinetik enerji, cismin kütlesi ve hızına bağlı bir niceliktir. SI’daki birimi joule (J)
olan kinetik enerji E ile gösterilir. m kütleli ve v büyüklüğünde hızla hareket
K
eden bir cismin öteleme kinetik enerjisinin matematiksel modeli,

1
E = mv 2 şeklindedir.
K
2

Potansiyel Enerji
Potansiyel enerji, kullanıma hazır depolanmış enerji demektir. Potansiyel
enerji, yer çekimi potansiyel enerjisi ve esneklik potansiyel enerjisi olmak üzere
ikiye ayrılır.

Yer Çekimi Potansiyel Enerjisi
Cisimlerin bulundukları konumdan dolayı sahip
oldukları enerjiye yer çekimi potansiyel enerji-
si denir. Yer çekimi potansiyel enerjisi, cismin
kütlesine, bulunduğu konumdaki yer çekimi iv-
mesine ve seçilen referans noktasına göre yük-
sekliğine bağlıdır. Örneğin barajlarda biriktiri-
len su, potansiyel enerjiye sahiptir. Bir çantanın
yukarı kaldırılması sırasında bu cisim
üzerinde iş yapılır ve yapılan iş, çantaya potansiyel enerji kazandırır. Cisim
bulunduğu yeni konumda bir potansiyel enerjiye sahip olur. Yer çekimi potan-
siyel enerjisinin SI’daki birimi, jouledür ve E ile gösterilir. Yer çekimi potansiyel
P
enerjisinin matematiksel modeli,

E = mgh şeklindedir.
P

139