Page 51 - Defterim Fizik - 9
P. 51
2. Ünite: Madde ve Özellikleri
Notlarım
Özkütlenin Günlük Hayatta Kullanımı
Gemilerin yüzmesi Gezinti balonları
Süt kaymağının yüzeyde birikmesi Yumurtanın tazeliğinin test edilmesi
Isınan havanın yükselmesi Madenlerin saflaştırılması
Petrolün rafine edilmesi Seramik üretimi
Rüzgâr oluşumu Altın arama faaliyetleri
Uçan balonlar Buzun suda yüzmesi
Kan ve idrar tahlili Ebru sanatı
Kuyumculuk Denizaltıların suda batıp çıkabilmesi
Abdurrahman El–Hâzinî Hâzinî’ye göre Modern kimyaya göre
Elementler
3
3
özkütle (g/cm ) özkütle (g/cm )
Hikmet Terazisi Altın 19,05 19,26
Hâzini, kimyasal maddelerin yo- Cıva 13,56 13,59
ğunluk ve özgül ağırlıklarını ölçmek
Bakır 8,66 8,85
amacıyla icat ettiği hassas terazi-
Pirinç 8,57 8,40
lerle kimya bilimine önemli kat-
Demir 7,74 7,79
kılarda bulundu. Bu teraziler kul-
Kalay 7,32 7,29
lanılarak metallerin ve bazı doğal
taşların saf olup olmadıkları, iki Kurşun 11,32 11,35
elementten meydana gelen alaşımlarda da metallerin karışıma katılma oranları
bulunabiliyordu. Bu teraziler, günümüzde laboratuvarlarda kullanılan hidros-
tatik terazilerin ve piknometrelerin temelini oluşturmaktadır. Hâzini’nin hik-
met terazisi (Mîzanü-l Hikme) ile yaptığı yoğunluk ölçümleriyle günümüzde
modern teknikler kullanılarak yapılan ölçümler birbirlerine oldukça yakındır.
Yukarıdaki tabloda da Hâzini’nin özkütle ölçümleri ve modern kimyanın elde
ettiği bazı sonuçlar g/cm cinsinden verilmiştir.
3
50