Page 104 - Defterim Kimya - 9
P. 104
Notlarım
Elektron İlgisi
Gaz hâlindeki nötr bir atomun bir elektron alarak negatif yüklü iyon
oluşturması sırasındaki enerji değişimine elektron ilgisi denir ve E.İ. ile gösterilir.
Elektron ilgisi genellikle ekzotermik (ısı veren) bir olaydır.
-
-
X(g) + e X (g) + E.İ.
Soy gazlar kararlı oldukları için elektron ilgileri çok düşüktür. Ametaller
ise elektron almaya yatkın olduklarından elektron ilgileri metallerden daha
yüksektir.
Periyodik sistemde, aynı periyotta soldan sağa gidildikçe elektron ilgisi genellikle
artar.
Aynı grupta yukarıdan aşağıya inildikçe elektron ilgisi genellikle azalır. 7A
grubunda bulunan florun, elektron ilgisinin daha büyük olması beklenirken
elektron ilgisi en büyük olan klordur. Bunun nedeni flor atomunun son
orbitalindeki elektronlar arası itme kuvvetinin, klor atomunun son orbitalindeki
elektronlar arası itme kuvvetinden fazla olmasıdır.
Elektronegatiflik
Bir atomun bağ elektronlarını kendine çekme yeteneğinin ölçüsü olarak
tanımlanabilir.
Elektronegatifliği en yüksek olan element 7A grubundaki flor elementidir.
Elektronegatifliği en düşük element ise 1A grubundaki fransiyum elementidir.
Soy gazların normal şartlar altında bağ yapma eğilimleri olmadığı için
elektronegatiflik değerinden bahsedilmez.
Periyodik sistemde, aynı periyotta soldan sağa gidildikçe atom yarıçapı
küçüldüğünden elektronegatiflik artar.
Aynı grupta yukarıdan aşağıya inildikçe atom yarıçapı büyüdüğünden
elektronegatiflik azalır.
Metalik-Ametalik Özelliği
Bir elementin elektron verme eğilimi ve pozitif iyon (katyon) oluşturması
elektropozitiflik veya metalik özelliği olarak adlandırılır. Periyodik sistemde,
aynı periyotta soldan sağa gidildikçe metalik özelliği azalır, aynı grupta
yukarıdan aşağıya inildikçe metalik aktiflik artar.
Bir elementin elektron alma eğilimi ve negatif iyon (anyon) oluşturma yeteneği
ametalik özellik olarak adlandırılır. Periyodik sistemde, aynı periyotta soldan
sağa gidildikçe ametallik özelliği artar, aynı grupta yukarıdan aşağıya inildikçe
azalır.
103
