Page 8 - Defterim Tarih - 9

KAYNAKLAR (Tarihî bilgiye kaynaklık eden her türlü malzeme)

BİRİNCİ EL KAYNAKLAR (Ana Kaynaklar) İKİNCİ EL KAYNAKLAR
Olayın geçtiği döneme yakın kaynaklardan ya da o Bilgi Havuzu
Olayın geçtiği döneme ait belge ve buluntulardır.
dönemin kaynaklarından yararlanılarak hazırlanan Tarihî olaylar bi-
eserlerdir.
ricik olduğu için
Örnek Örnek
tekrarlanamaz.
Kitabeler, paralar, arkeolojik kalıntılar, şecereler, Ansiklopediler, makaleler vb.
fermanlar vb.

Kaynaklar türlerine göre de sınıflandırılır.

KAYNAK TÜRLERİ

SÖZLÜ YAZILI KAYNAKLAR GÖRSEL-İŞİTSEL TARİHÎ KALINTILAR
KAYNAKLAR KAYNAKLAR VE NESNELER
Efsaneler Kitabeler Mektuplar Resimler Arkeolojik kalıntılar
Destanlar Şecereler Kanunlar Minyatürler Anıtlar
Menkıbeler Fermanlar Mahkeme kayıtları Fotoğraflar Binalar
Mitoslar Antlaşmalar Paralar Heykeller Silahlar
Hikâyeler Otobiyografiler Sözlükler Filmler Giysiler
Şiirler Hatıralar Gazeteler Ses kayıtları (kaset, bant vb.) Eşyalar
Atasözleri Beratlar Dergiler Video kayıtları (CD, DVD vb.) Üretim araçları

Tarih ve Edebiyat İlişkisi

Tarih bilimi edebiyatla yakından ilişkilidir ve edebî eserlerden çokça yararlanır. Tarihçiler,
araştırdıkları dönemin özellikleri ile o dönemde yaşayan insanların duygu ve düşüncelerini
yine o döneme ait edebî eserlerden öğrenebilir. Çünkü her edebî eser yazıldığı dönemin
özelliklerini yansıtır. Öte yandan edebiyatçılar, sanat eserlerini ortaya koyarken tarihî
gerçekleri olduğu gibi aksettirmek zorunda olmasalar da konu ve tema seçiminde tarihten
yararlanır; insanların duygu ve düşüncelerini tarihte yaşananlar üzerinden anlatabilirler.
Tarih ve Diğer Bilimler

Sosyal bilimler ile fen bilimleri bilimsel yöntemler kullanmak açısından benzerlik gösterir.
Tarihi diğer bilim dallarından ayıran en önemli fark, diğer bilim dallarının insanı ve do-
ğayı bir yönüyle ele alması, tarihin ise insanı bütün yaptıklarıyla anlamaya ve anlatmaya
çalışmasıdır. Ayrıca tarih; yöntem olarak diğer bilimlerin kullandığı deney-gözlem, tüm-
dengelim, tümevarım yöntemlerini kullanmaz.
Tarih Bilimi ile Fen Bilimleri Arasındaki Farklar

ÖZELLİKLER TARİH BİLİMİ FEN BİLİMLERİ
I. Deney-Gözlem Yapılamaz. Yapılabilir.

II. Yöntem Kaynak incelemesi Deney-gözlem
III. Olaylar Tekrarlanamaz. Tekrarlanabilir.
IV. Evrensel Yasalara Ulaşma Ulaşılamaz. Ulaşılabilir.

V. Neden-Sonuç İlişkisi Her zaman farklıdır. Her zaman aynıdır.
VI. Araştırma Alanları Çok yönlüdür. Kendi alanıyla sınırlıdır.
VII. Tümdengelim ve Yapılamaz. Yapılabilir.
Tümevarım (Genelleme)
5