Page 233 - Defterim TDE 9
P. 233
4. ÜNİTE: MASAL / FABL
7. “Masalların çocukların eğitiminde üstlendikleri rol
nedir?” sorusunun cevabı aşağıdakilerden hangisinde
5. “Bir varmış bir yokmuş” ifadeleriyle başlayan doğru olarak verilmiştir?
masallar; varlıkla yokluğu, hakikatle hayali,
sıradanla olağanüstüyü bünyesinde dengeli bir A) Masalar çocuklarımıza ve bize pembe pamuktan
şekilde birleştiren anlatılardır. Bu anlatmalarda bir dünya sunmaz aslında. Masallar gerçek
kötüler cezalandırılır, iyiler mükâfatlandırılır, dünyanın geçmişten gelen bir yansıması,
zalimler kargınır, adiller alkışlanır. Belirsiz bir geleceğin demosudur. Hayata kanatlarını açmış
zamanda, masal dünyası adı verilen mekânlarda uçmaya hazırlanan çocuğa eğitim veren bir
yaşanan olayların aktarımında bir taraftan hayat simülatörüdür.
olağanüstü varlıklar, sıra dışı özelliklere sahip
B) Korkularımızla yüzleşmemizi sağlar masallar.
insanlar ve sihirli nesneler yer alırken diğer
Seçimler yapmamızı kolaylaştırır. Seçimlerimizin
taraftan balıkçının kısmeti, tüccarın alışverişi,
sonuçlarını hayal aynasında görür, bu
üvey annenin eziyeti, kardeşlerin mücadelesi ve
sonuçlar ışığında kendimize, inançlarımıza ve
aile bireylerinin dayanışması gibi sosyal hayatta
kültürümüze uygun bir karakter ve düşünce
yaşananlar pek çok masalın konusu olarak
DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 9 — ÇOKTAN SEÇMELİ SORULAR
sistemi geliştirmemize yardımcı olur.
karşımıza çıkar.
C) Masal sözlü bir türdür. Masal kitapları bence
Parçada masalın hangi özelliğine değinilmemiştir?
masal analarının yerini tutamamaktadır.
A) İşlenen olayların özelliklerine Çünkü masal anlatımında, karşılıklı etkileşim
ve iletişim vardır. Göz teması, beden dili aynı
B) Kahramanların özelliklerine
havayı soluma vb. etkenler anlatıcı ile dinleyici
arasındaki bağı kuvvetlendirir. Anlatıcı ve
C) Nelerin anlatıldığına
dinleyici arasında sevgi alışverişi ve bir olma
D) Kullanılan ifade kalıplarına duygusu güçlenerek artar.
E) Tür olarak işlevlerine D) Geçmişe sağlam köklerle bağlanmış ve
geçmişinde, deneyimlerinden beslenen bir
kaynak olan masal sayesinde kalıcı, etkili,
gönüllü olduğu için verimli bir bilinçaltı öğrenme
meydana gelir. Unutulmamalıdır ki zoraki,
6. İki kardeş gide gide ıssız bir yere varmışlar ve mekanik, tekdüze öğrenmeler; talep edilen
yorgunluktan uzanıp yatmışlar. Oğlan hemen ve gönüllü yapılan öğrenmelere göre daha az
uyumuş. Başlarına gelenlerden çok üzgün olan verimli ve kalıcıdır.
Gülbahar ise ağlayarak “Allah’ım ne olur, bize acı
E) Masallardaki kahramanlar farklı bir boyutta
ve padişahın sarayının karşısında tıpkı onunki gibi
hapsolmuş gibidir. İsrafil’in nefesi gibi, bir masal
bize de bir saray ver de içinde rahatça oturalım.”
anlatıcısının nefesiyle tekrar hayat bulur, masum
diye yalvarmış. Masal bu ya… Kızın duası kabul
ruhlarda, benliklerde ve beyinlerde şekillenerek
olmuş ve birdenbire kendilerini padişahın sarayının
bedenlerimizde, biz olarak, gelecek nesillere de
karşısında yer alan, büyük bir sarayın içinde
bizden izler taşıyarak yaşamaya başlar.
buluvermişler. Mehmet ava gidiyor, Gülbahar da
ev işlerini yapıyormuş. Günler böyle geçerken bu
saray zamanla herkesin ilgisini çekmeye başlamış.
Bu arada hain kız kardeşler de bu sarayda 8. I. Metnin başında ortasında ve sonunda kalıp
oturan çocukların kendi yeğenleri olmasından sözlere yer verilir.
şüphelenmişler ve birisi ihtiyar kadın kılığına girip
II. Manzum veya mensur biçimde olabilir.
saraya gitmiş.
III. Daima iyiler kazanır, kötüler kaybeder; mutlu
Bu parçada, masal türünün ön plana çıkan en
son ile biter.
belirgin özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Halk diliyle oluşturulması IV. Genellikle sonunda bir hayat dersi verilir.
B) Olağanüstülüklerin olması Yukarıdaki yargılardan hangileri fablları
masallardan ayıran özelliklerdir?
C) Zaman ve mekânın belirsizliği
A) I ve III B) I ve IV C) II ve III
D) Kalıp sözlere yer verilmesi
D) II ve IV E) III ve IV
E) İnsan dışı varlıkların olması
231
