Page 272 - Defterim TDE 9
P. 272
TİYATRO VE
TİYATRO TERİMLERİ
Yaşanmış ya da yaşanması mümkün olayların sahnede canlandırılması
esasına dayalı metin türüne tiyatro denir.
Bilgi Havuzu
Tiyatro
Metin
metinlerinde
anlatıcı bulunmaz.
Çünkü olaylar,
Bilgilendirici (Öğretici)
kişiler tarafından Edebî Metinler
Metinler
doğrudan
canlandırılır.
Öyküleyici
Şiir TİYATRO
Metinler
TİYATRONUN
Geleneksel Türk
YAPI UNSURLARI Tiyatrosu Modern Tiyatro
Dramatik Örgü: Bir olayın başka
olaylara sebep olmasıdır. Kişilerin
Karagöz Trajedi
konuşma ve davranışlarıyla aktarılır.
Serim, düğüm ve çözüm bölümlerinden
oluşur. Orta oyunu Komedi
Kişiler: Dramatik örgünün oluşmasını
sağlayan kişiler ya da varlıklardır.
Mekân: Tiyatro metinlerinde mekân, Meddah Dram
ayraç içinde betimlenerek verilir. Mekân,
dekorla belirtilir. Dekor, sahneye konulan
Köy seyirlik
eserde olayın geçtiği çağın özelliklerini
oyunları
belirleyen perde, aksesuar vb. ögelerin
bütünüdür.
Zaman: Tiyatroda dramatik örgünün
geçtiği zaman dilimidir.
Çatışma: Birbiriyle uyuşmayan iki güç Tiyatro metni; sahne, dekor, ışık,
arasındaki karşıtlıktır. kostüm vb. kullanılarak oyuncular
tarafından sergilenir.
Bazı tiyatro metinleri oynanmak
için değil okunmak için yazılır. Bu
metinler sahneleme tekniğine uygun
değildir.
Tiyatro, Eski Yunan’da bağ
bozumu tanrısı Dionysos (Diyanizos)
adına yapılan dinî törenlerden
doğmuştur. Tiyatro kelimesi,
Yunanca “seyir yeri” anlamına gelen
“theatron” kelimesine dayanır.
Dikkat: Tiyatro kelimesinin farklı anlamları vardır: tiyatro metni, tiyatro sanatı,
tiyatro binası, tiyatro oyunu, tiyatronun sahnelendiği yer.
270 Tiyatro ve Tiyatro Terimleri