Page 272 - Defterim TDE 9
P. 272

TİYATRO VE
                                                           TİYATRO TERİMLERİ



                                          Yaşanmış ya da yaşanması mümkün olayların sahnede canlandırılması
                                          esasına dayalı metin türüne tiyatro denir.
      Bilgi Havuzu

    Tiyatro
                                                             Metin
    metinlerinde
    anlatıcı bulunmaz.
    Çünkü olaylar,
                                   Bilgilendirici (Öğretici)
    kişiler tarafından                                                 Edebî Metinler
                                          Metinler
    doğrudan
    canlandırılır.
                                                                         Öyküleyici
                                                      Şiir                                    TİYATRO
                                                                          Metinler

                                TİYATRONUN
                                                                          Geleneksel Türk
                                YAPI UNSURLARI                               Tiyatrosu          Modern Tiyatro


                              Dramatik Örgü: Bir olayın başka
                           olaylara sebep olmasıdır. Kişilerin
                                                                              Karagöz               Trajedi
                           konuşma ve davranışlarıyla aktarılır.
                           Serim, düğüm ve çözüm bölümlerinden
                           oluşur.                                          Orta oyunu             Komedi
                              Kişiler: Dramatik örgünün oluşmasını
                           sağlayan kişiler ya da varlıklardır.
                              Mekân: Tiyatro metinlerinde mekân,              Meddah                Dram
                           ayraç içinde betimlenerek verilir. Mekân,
                           dekorla belirtilir. Dekor, sahneye konulan
                                                                            Köy seyirlik
                           eserde olayın geçtiği çağın özelliklerini
                                                                              oyunları
                           belirleyen perde, aksesuar vb. ögelerin
                           bütünüdür.
                              Zaman: Tiyatroda dramatik örgünün
                           geçtiği zaman dilimidir.
                              Çatışma: Birbiriyle uyuşmayan iki güç           Tiyatro metni; sahne, dekor, ışık,
                           arasındaki karşıtlıktır.                        kostüm vb. kullanılarak oyuncular
                                                                           tarafından sergilenir.
                                                                              Bazı tiyatro metinleri oynanmak
                                                                           için değil okunmak için yazılır. Bu
                                                                           metinler sahneleme tekniğine uygun
                                                                           değildir.
                                                                              Tiyatro, Eski Yunan’da bağ
                                                                           bozumu tanrısı Dionysos (Diyanizos)
                                                                           adına yapılan dinî törenlerden
                                                                           doğmuştur. Tiyatro kelimesi,
                                                                           Yunanca “seyir yeri” anlamına gelen
                                                                           “theatron” kelimesine dayanır.



                              Dikkat: Tiyatro kelimesinin farklı anlamları vardır: tiyatro metni, tiyatro sanatı,
                           tiyatro binası, tiyatro oyunu, tiyatronun sahnelendiği yer.

   270                                                   Tiyatro ve Tiyatro Terimleri
   267   268   269   270   271   272   273   274   275   276   277