Page 285 - Defterim TDE 9
P. 285

Yer-Yön Zarfları
                                                                                                            Bilgi Havuzu
            Fiili ve fiilimsileri yön bakımından belirten “aşağı, yukarı, ileri, geri, içeri, dışarı, öte,   Yer-yön ifade
            beri” sözcüklerinin oluşturduğu zarflardır. Bu sözcüklerin zarf olarak kullanılabilmesi       eden sözcük bir
            için fiil ya da fiilimsiyi ek almadan belirtmeleri gerekir.                                   varlığı karşılıyor
                                                                                                          ya da hâl eki
                Hava almak için dışarı çıktı.                                                             alıyorsa ad olur.
                Diyeceği olan beri gelsin.                                                                → Adam, hızlıca
                Gittiği yoldan geri döndü.                                                                dışarıya çıktı.
                Çatıdan aşağı indi.                                                                       Yer-yön ifade
                                                                                                          eden sözcük bir
                                                                                                          adı belirtiyorsa
                Soru Zarfları                                                                             sıfat olur.
                                                                                                          → Aşağı sokakta
            Fiil ve fiilimsileri soru yoluyla belirten “ne, neden, niçin, niye, ne diye, ne demeye, nasıl,   güzel bir ev
            ne zaman, ne kadar” gibi sözcüklerdir. Soru zarfının yanıtı olan sözcük de zarftır.           buldum.


                Ne diye hatırladın o kötü günleri?
                Doktora şikâyetlerini neden anlatmadın?
                Matematik projesini nasıl tamamladın?
                Tatilden ne zaman dönecekler?
                Bu dargınlık ne zamana kadar sürecek?



              Miktar (Azlık-Çokluk) Zarfları


            Cümlede “ne kadar” sorusuna cevap olan zarflardır.

                Sana anlattığım bu olay, edebiyatçılar arasında pek bilinmez.
                Çok bilmiş kişilerin cahilliği hiç çekilmez.


            Cümleye eşitlik, üstünlük, en üstünlük, aşırılık gibi anlamlar katan miktar zarflarına
            derecelendirme zarfları da denir.




                “Kadar, denli” gibi sözcükler cümleye eşitlik anlamı katar.
                Hilmi Bey kadar pervasız olmak herkesin harcı değil.
                “Daha” sözcüğü cümlede zarf veya sıfat olarak kullanılan sözcüklere üstünlük ve
            karşılaştırma anlamı katar.
                Gözde, matematik dersinde daha başarılı bir öğrenciydi.
                Zarf veya sıfat olarak kullanılan sözcüklerden önce gelen “en” sözcüğü cümleye en
            üstünlük anlamı verir.
                Orası gördüğüm en güzel meydandı.
                “Pek, hayli, iyice, epeyce, fazla, fazlaca, az, biraz, oldukça, gayet” gibi sözcükler
            cümleye aşırılık anlamı katarak zarf veya sıfatların çokluğunu, yoğunluğunu ya da
            azlığını belirtir.
                Kendini oldukça iyi ifade ettin.





                                                                                                                        283
   280   281   282   283   284   285   286   287   288   289   290