Page 160 - Ekonomi (Tüm Kitap)

için rekabetin ve tüketicinin korunması hakkında kanunları çıkarmıştır. Yine bu konuda rekabeti bo-

zacak devlet yardımlarına ilişkin mevzuatın da uyumlulaştırılması gerekmektedir. Türkiye’nin Av-
rupa Birliği Mevzuatı’na uyum sağlaması gereken diğer bir konu da tekellerdir. Türkiye Gümrük
Birliği ile kamu teşebbüslerine ilişkin olarak Avrupa Birliği Mevzuatı’nda yer alan ilkelere uyumlu
düzenlemeler yapmayı taahhüt etmiştir. Bu konularda gerekli kanuni ve benzeri uygulamalarla Güm-

rük Birliğine üye ülkelerin özellikle ekonomik mevzuatları uyumlu hâle getirilmeye çalışılmaktadır.
Üye ülkeler mevzuatlarını birbirlerine göre ya da komisyonun önerilerine uygun olarak düzenlemek
zorundadır.
b) Özelleştirmelerin Gerçekleştirilmesi

Kamu iktisadi teşebbüsleri, devletin bir girişimci gibi üretime katılarak ürettiği mal ve hiz-
metlerden elde ettiği gelirle finansman sağladığı teşebbüslerdir. Gümrük Birliği, üye ülkelere kamu
iktisadi teşebbüslerine özelleştirme yükümlülüğü getirir. Bu yükümlülüğün sebepleri:
• Serbest piyasa ekonomisine işlerlik kazandırmak,

• Devlet bütçesindeki mali yükü en aza indirerek devlete ek finansman imkânları sağlamak,
• Ekonomide verimliliği ve etkinliği yükseltmek,
• Ekonomide yeniden yapılanmayı sağlamak,
• Sermaye piyasasını geliştirmektir.

Ülkemizin benimsediği tam rekabete dayalı piyasa ekonomisi ve üye olduğumuz Gümrük Bir-
liğinin getirdiği yükümlülükler gereği kamu iktisadi teşebbüsleri özelleştirilmektedir.
c) Serbest Rekabetin Sağlanması
Gümrük Birliğinin üye ülkelere getirdiği yükümlülüklerden biri de serbest rekabet koşullarının

sağlanmasıdır. Gümrük Birliği piyasayı genişletmektedir. Piyasayı genişletmenin amacı, refahı ar-
tırmak ve tüketici ihtiyaçlarını daha kolay ve ucuz karşılama imkânı vermektir. Üreticilere sağlanan
uzmanlaşma ve hızlı üretim olanakları bunu kolaylaştırmaktadır.
AB ile Türkiye arasındaki ticareti etkiledikleri ölçüde, Gümrük Birliğinin düzgün işleyişi ile

uyumlu olmayan; amaçları ve etkileri rekabetin engellenmesi, kısıtlanması veya bozulması olan tüm
kuruluşlar arası anlaşmalar yasaklanmıştır.
ç) Gümrüklerin Kaldırılması ve Ortak Gümrük Politikası
Gümrük Birliği, Türkiye ve Avrupa Birliği’ne üye ülkeler arasında gümrüklerin kaldırılmasını

ve ortak bir gümrük politikasının oluşturulmasını gerektirmektedir. Gümrük Birliğine katılan ülkeler
arasında ticareti kısıtlayıcı bütün engeller (gümrük tarifeleri, teşvikler, kotalar vb.) kaldırılır.
Ayrıca topluluk, üyesi olmayan ülkelere karşı anlaşmalarla belirtilen malların ithalat, ihracat
ve tekstil politikasına ilişkin topluluk mevzuatına uygun önlemleri uygulamaya koyacaktır. Diğer bir

ifade ile topluluk üyesi olmayan ülkeler için ortak gümrük tarifesi uygulanacaktır.
3. Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne (AB) Tam Üyeliği
Türkiye ile Avrupa Birliği’nin ilişkileri, 31 Temmuz 1959 tarihinde Türkiye’nin Avrupa Eko-
nomik Topluluğuna yaptığı ortaklık başvurusu ile başlamıştır. AET Bakanlar Konseyinin başvuruyu

kabul etmesi sonrasında 12 Eylül 1963 tarihinde Ankara Anlaşması imzalanmıştır. Ankara Anlaşması,
ortaklık sağlayan bir anlaşmadır. Bunu 1970 yılında imzalanan Katma Protokol izlemiştir. Türki-

158