Page 33 - Fen Lisesi Biyoloji 11 | 1.Ünite

Bölüm 1 Denetleyici ve Düzenleyici Sistemler, Duyu Organları

Parathormona zıt etki ile çalışan kalsitonin hormonu, kandaki kalsiyum
değeri belirli bir düzeyi geçtiğinde salgılanır ve kandaki fazla kalsiyu-
mun azaltılmasını sağlar. Böylece bu hormonlar, kandaki kalsiyum dü-
zeyini belirli bir değer aralığında tutarak homeostaziye katkıda bulunur
(Görsel 1.23). Parathormon salgısının yetersiz olması durumunda böb-
rek ve bağırsaklardan kalsiyum emilimi azalır. Kanda bulunan kalsiyum
oranı düşer. Kalsiyum azlığı tetani hastalığına da neden olur.

Parathormon salgısının fazla olması durumunda kemik ve kaslardaki
kalsiyum kana geçer. Kas güçsüzleşir, kemikler zayıflar. Kanda kalsi-
yum oranı artar. Kandaki fazla kalsiyum, böbreklere taşınır ve burada
fosfat iyonlarıyla birleşip böbrek taşlarını oluşturur.

Kalsitonin salgılanır.
Troit bezi uyarılır.

Böbrek ve bağırsaklarda Ca
+2
emilimini azaltır.

+2
Kan Ca +2 Kemiklerde Ca
düzeyi artar. depolanmasını
sağlar.

Normal
Ca kana kan kalsiyum
+2
verilir. düzeyi.
Kan Ca düzeyi azalır.
+2
Böbrek ve
bağırsaklardan
Ca emilimini
+2
artırır.
Kemiklerden
kana Ca +2 Paratiroit bezi
bırakılmasını uyarılarak
sağlar. parathormon
Parathormon salgılanması
sağlanır.

Görsel 1.23: Kanda kalsiyum oranının düzenlenmesi

1.1.2.4. Böbrek Üstü Bezleri (Adrenal Bezler)

Böbrek üstü bezleri her iki böbreğin üzerinde bulunur ve böbreklerden
bağımsız çalışır. Bu bezler yapı ve görev bakımından farklı iki kısımdan
oluşur. Bezin dıştaki açık renkli kısmı kabuk bölge (korteks), içteki
koyu renkli kısmı öz bölge (medulla) adını alır. Kabuk bölgesinden
steroit yapılı kortizol, aldosteron ve eşey hormonları salgılanır. Bu
hormonlara genel olarak kortikosteroitler denir. Öz bölgesinden sal-
gılanan hormonlar ise adrenalin ve noradrenalindir (Görsel 1.24).

45