Page 52 - Fen Lisesi Biyoloji 11 | 1.Ünite

Fen Lisesi Biyoloji 11. Sınıf

İyi ve etkili konuşma pek çok sorunun çözümünde ilk basamaktır. Bu
nedenle duyma ve konuşma zorluğu çeken kişiler, görme zorluğu çe-
kenlere göre çevre ile iletişim kurmada daha fazla zorlanırlar. İşitme
cihazları ve koklear implantlar, işitme sorunlarına karşı yaygın olarak
kullanılmaktadır. İşitme cihazları sesin şiddetini arttırır. Koklear imp-
lantlar ise sesleri, kodlanmış elektriksel uyarılara çevirerek işitme si-
nirini uyarır.

İşitme kaybı (sağırlık) insanlarda en sık görülen duyusal kusurdur.
Çevresel faktörlerden veya işitme organlarındaki çeşitli bozukluklar-
dan kaynaklanan nedenler sağırlığa sebep olabilir. Sağırlık, genellikle
sinirsel sağırlık ve iletim tipi sağırlık olarak ikiye ayrılır. Sinirsel sağırlık;
işitme siniri, kohlea veya kulaktan merkezî sinir sistemine giden devre-
lerde görülen bozukluktan kaynaklanır. İletim tipi sağırlık ise kohleaya
sesi ileten fiziksel yapılardaki bozukluğun bir sonucu olarak ortaya çı-
kar. Her iki tip sağırlık da kalıcı olabilir.

Günlük yaşamdan örnek verilecek olursa fısıltı ile konuşma 20-25 dB,
Araştıralım-Paylaşalım
Hem görme hem işitme kaybı yaşayan normal şiddette konuşma 55-60 dB, yüksek sesle konuşma 70-75
biriyle sıcak bir bardağı elinizde tu- dB, trafik gürültüsü 90-95 dB, jet motor gürültüsü 120-140 dB düze-
tarken koridorda karşılaştığınızda onu yindedir. İnsan kulağı 20-20.000 hertz arasında 0-120 dB şiddet dü-
nasıl uyarırsınız? Sınıfta tartışınız. zeylerindeki sesi algılayabilecek yetenektedir. Bu işitme yeteneği yaş
ilerledikçe yüksek frekanslardan başlayarak azalır. ASHA (American
Speech and Hearing Association) kriterlerine göre belirlenen işitme
kaybı dereceleri şöyledir: 0- 15 dB HL, normal işitme 16-40 dB HL,
çok hafif derecede işitme kaybı 41-55 dB HL, hafif derecede işitme
kaybı 56-70 dB HL, orta derecede işitme kaybı 71-90 dB HL, ileri de-
recede işitme kaybı 91 dB HL ve üstü çok ileri derecede işitme kaybı
olarak belirlenmiştir. (Kaynak: https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/ki-
taplar/a%C3%A7sap3.pdf. Erişim Tarihi: 13.12.2017)

İşitme bozukluklarının doğasını belirlemek için odyometre kullanılır
(Görsel 1.38). Odyometre düşük frekanslardan yüksek frekanslara ka-
dar, saf tonlar üretebilen osilatöre bağlanmış bir kulaklıktır.

Kulak sağlığının korunması için kulak temiz tutulmalı ve soğuktan ko-
runmalı, kulağa dıştan gelebilecek darbelere karşı dikkatli olunmalıdır.
Yüksek basınçlı ortamlarda ağız hafifçe aralık tutularak kulak zarının
basınçtan etkilenmesi önlenmelidir. Ses şiddetinin yüksek olduğu ka-
palı ve kalabalık ortamlarda uzun süre kalınmamalıdır.

Görsel 1.38: Odyometre testi donanımı

64