Page 4 - Fen Lisesi Fizik 10 | 1.Ünite

1. ÜNİTE ÜNİTE
1. ELEKTRİK VE MANYETİZMA

Bu ünitede elektrik akımı, direnç ve potansiyel farkı kavramları
açıklanarak aralarındaki ilişki analiz edilecektir. Basit elektrik devre-
lerinde dirençlerin bağlanış şekilleri incelenip katı bir iletkenin direnci-
nin bağlı olduğu değişkenler üzerinde durulacaktır. Üreteçlerin seri ve
paralel bağlanma gerekçeleri açıklanacaktır. Elektriksel enerji ve güç
kavramları açıklanarak kavramlar günlük hayatla ilişkilendirilecektir.
Ayrıca mıknatısların manyetik özellikleri açıklanarak mıknatıslar arasın-
daki itme ve çekme kuvvetlerinin bağlı olduğu değişkenler analiz edi-
lecektir. Üzerinden akım geçen düz telin oluşturduğu manyetik alan
incelenerek elektrik ve manyetizma olayları arasında ilişki kurulacaktır.
Son olarak Dünya’nın manyetik alanı incelenerek manyetik alanın so-
nuçları ve canlılar üzerindeki etkileri açıklanacaktır.

1. 1. ELEKTRİK AKIMI,

POTANSİYEL FARKI VE DİRENÇ
1.1.1. Elektrik Akımı

İnsan kalbi günde ortalama 110 bin, yılda 40 milyon kez atar.
Kalp, çalışması için gereken enerjiyi dışarıdan almaz, tamamen kendi
hücrelerinde üretir. Görsel 1.1’de görüldüğü gibi bu enerji, kalbin sağ
kulakçığında yer alan vevuru üreten sinir düğüm adı verilen bölgede-
ki hücreler tarafından üretilir. Sinoatrial (sinoatriyal) düğümde üretilen
elektrik akımı, sağ dal demeti ve sol
dal demeti adı verilen ve kalbi baştan Sinoatrial
düğüm
aşağı saran iletim kanalları aracılığıy-
la kalbin her yerine taşınır. Elektrik
uyarısını alan kaslar kasılarak bu sa-
yede kanın pompalanmasını sağlar.
Öte yandan sinirler tarafından alınan
uyarımların beyne bildirimi ve beyin-
de üretilen uyarımların kaslara geri
bildirimi yine elektrik akımı sayesinde
gerçekleşir. Elektrik akımının görüldü-
ğü yer sadece canlı hücreleri değildir. Sağ dal Sol dal
demeti
demeti
Pil, jeneratör gibi çeşitli araçlarla üre- Görsel 1.1: Kalpte elektrik iletimi
ve sinoatrial düğüm

14