Page 77 - Fizik 11 - 1. Ünite - 1. Bölüm
P. 77

KUVVET VE HAREKET


                                               Hava direncinin olmadığı ortamda, h yüksekliğinden serbest bırakılan
                           m     V 0  = 0      cisme etki eden tek kuvvet, cismin ağırlığıdır (Şekil 1.37). Buna göre

                                                                          F  =  G
                           G = m . g                                   m .  a  = m .  g

                                                                                a  =  g  olur.

                      h                        Serbest düşme hareketinde cisim, çekim kuvveti etkisiyle düşey düz-
                                               lemde düzgün hızlanan doğrusal hareket yapar. Hava direnci ihmal
                                               edilen ortamda düşen cisimlerin ivmesi her zaman çekim ivmesidir ve
                                               cismin kütlesine bağlı değildir. Düzgün hızlanan doğrusal hareket denk-
                                               lemlerinde a ivmesi yerine, g çekim ivmesi yazılarak serbest düşme ha-
                                               reketine ait hareket denklemleri Tablo 1.5’teki gibi ifade edilir.

                               V                        Tablo 1.5: Serbest Düşme Hareketine Ait Hareket Denklemleri

                Şekil 1.37: Hava direnci olmayan ortamda   Hız Denklemi             V = g . t
                                      serbest bırakılan m kütleli cisim
                                                         Yer Değiştirme Denklemi     h =  1 2  $ g t 2


                                                         Zamansız Hız Denklemi       V =  2  $ gh
                                                                                      2

                 49. ÖRNEK


                   Hava direncinin ihmal edildiği ortamda m ve 2m kütleli cisimler aynı yükseklikten serbest düşmeye
                   bırakıldığında 3t süre sonunda yere çarpmaktadır.

                   m kütleli cisim t süre sonunda h kadar yol alıp V büyüklüğünde hıza ulaştığına göre cisimlerin 3t
                   süre boyunca hızları ve düşerken aldıkları yolların büyüklüklerini karşılaştırınız.


                 ÇÖZÜM

                   V = g . t denkleminden                            m        2m
                                                                 t 0  = 0
                                           1
                                                2
                                                      h 1 =  $ g t =                  h      h
                   V 1  = g . t = V        2      h               t
                                           1
                                                      h 2 =  g  $ ()t2  2  =  4 h  V  V
                   V 2  = g . 2t = 2V      2
                                           1      2                                   3h        4h
                   V 3  = g . 3t = 3V              h 3 =  2  g  $ ()t3  =  9 h olur.
                                                                  2t
                   Bu sonuçlara göre cisimlerin hızı cisimlerin kütlesine                            9h
                   bağlı değildir.                                     2V       2V
                                                                                      5h



                                                                  3t


                                                                       3V       3V








                                                                                                          89 89
   72   73   74   75   76   77   78   79   80   81   82