Page 78 - Fizik 11 - 1. Ünite - 1. Bölüm

KUVVET VE HAREKET

Hava direncinin ihmal edildiği ortamda serbest düşme hareketi yapan cisme ait grafiklerin özellikleri ile ilk
hızı sıfır olan ve düzgün hızlanan doğrusal hareketliye ait grafiklerin özellikleri aynıdır. Aşağı yön (-) seçilerek
cismin t sürede V büyüklüğünde hıza ulaşıp h kadar düştüğü kabul edilerek çizilen hız-zaman, ivme-zaman ve
konum-zaman grafikleri Grafik 1.7’deki gibi olur.

Hız İvme Konum

t 2t 3t t 2t 3t t 2t 3t
0 0 0
-h Zaman Zaman -h Zaman

-3h -∆V -∆V -∆V
-V
-5h
-g -4h
-2V ∆V = g . t = V

-3V
-9h
a) Hız-zaman grafiği b) İvme-zaman grafiği c) Konum-zaman grafiği

Grafik 1.7: Hava direncinin ihmal edildiği ortamda serbest düşme hareketine ait grafikler

50. ÖRNEK

Bir cisim hava direncinin ihmal edildiği ortamda serbest düşmeye bırakılmaktadır.
Buna göre cismin 5 s boyunca her 1 saniyelik zaman aralıklarındaki hız büyüklükleri ve düşme
2
yükseklikleri nasıl olur? (g = 10 m/s alınız.)

ÇÖZÜM

Serbest düşen cisme ait hareket denklemleri
V = g . t = 10 . t
1 1
2
2
2
h = g . t = 10 . t = 5t olur.
2 2
Hareket denklemlerinde t yerine 0, 1, 2, 3, 4 ve 5 değerleri yazılarak aşağıdaki tablo oluşturulur.
Zaman (s) Hız Büyüklüğü (m/s) Düşme Yüksekliği (m)
t V = $ gt = 10 t h = 1 2 $ g t = t 5 2
2
0 0 0
5 ,
1 10 5
, 15
2 20 20
, 25
3 30 45
, 35
4 40 80
, 45
5 50 125

90