Page 83 - Fizik 11 - 1. Ünite - 1. Bölüm
P. 83

KUVVET VE HAREKET


                    Ç) LİMİT HIZ



                   ?       Yüksekteki bir buluttan düşen yağmur damlası neden can acıtmaz?






                                                 V 0  = 0
                                                                     F net  = G
                                                         G = m . g




                                                         F’ d  = K . A . V   2
                                                  V                  F net  = G - F’ d

                                                         G = m . g


                                                                 2
                                                         F d  = K . A . V lim
                                                                     F net  = 0
                                                 V lim
                                                         G = m . g








                                  Şekil 1.38: Yüksek bir yerden serbest bırakılan cisme etki eden hava direnç kuvveti

               Yerden belli bir yükseklikte tutulan cisim bırakıldığı anda cisme etki eden net kuvvet cismin ağırlığı kadardır.
               Cisim serbest bırakıldığında ağırlığı etkisiyle hızlanır. Cismin hızı arttıkça ona etki eden hava direnç kuvveti
               artar. Bu durumda cisme etki eden net kuvvet ve cismin ivmesi azalır. Bir süre sonra cismin hızı arttığı için hava
               direnç kuvvetinin büyüklüğü ve cismin ağırlığının büyüklüğü eşitlenir (F d  = G). Bu eşitlik oluştuğu anda cisme
               etki eden net kuvvet sıfır olur. Cisim bundan sonra sabit hızla hareket eder. Bu sabit hıza limit hız (V ) denir
                                                                                                   lim
               (Şekil 1.38). Limit hızın matematiksel modeli
                                                     mg
                                                       $
                                     2
                                                 2
                      F d  = G ( K . A .  V lim = m . g ( V lim =  $ KA
                                  mg
                                    $
                           V lim =  $ KA      olur.            Hız
                                                                    t 1                                      t 2                                         Zaman
                                                              0
               Hava ortamındaki bir cisim, limit hıza ulaşması-
               na yetecek kadar yüksekten ilk hızsız bırakılırsa
               limit hıza ulaşıncaya kadar sürekli hızlanır. Buna   -V
               göre cisme ait hız-zaman grafiği Grafik 1.8’deki
               gibi olur.                                   -V lim



                                                          Grafik 1.8: Hava direncinin olduğu ortamda yüksekten bırakılan cismin
                                                                          hız-zaman grafiği


                                                                                                          95 95
   78   79   80   81   82   83   84   85   86   87   88