Page 87 - Fizik 11 - 1. Ünite - 1. Bölüm

KUVVET VE HAREKET

49. ALIŞTIRMA

Düşey Hava direncinin ihmal edildiği ortamda bir cisim, 400 m yüksekliğe
Yatay sahip kuleden 20 m/s büyüklüğünde hızla düşey doğrultuda aşağıya
V 0 = 20 m/s doğru atılmıştır.

h = 400 m Buna göre 6 s sonra taşın yerden yüksekliği kaç m olur?
2
(g = 10 m/s alınız.)

Yatay

ÇÖZÜM

Aşağıdan Yukarıya Doğru Düşey Atış Hareketi

Hava direncinin ihmal edildiği ortamda yerden V hızıyla düşey olarak yukarıya
0
doğru atılan cisme çekim kuvveti etki eder (Şekil 1.40). Cismin hareket ivme-
sinin büyüklüğü yine g’ye eşittir. Cisme etki eden çekim kuvveti harekete zıt
yönde olduğu için cisim, ilk hızı V olan düzgün yavaşlayan doğrusal hareket
0
yapar ve durur. Cismin yukarıya çıkması sırasında düzgün yavaşlayan doğrusal
h max
harekete ait denklemlerde a ivmesi yerine g çekim ivmesi, D x yer değiştirmesi
V 0
yerine h yüksekliği yazılır. Bu durumda hareketle ilgili denklemler Tablo 1.8’deki
m Yer
gibi olur. Yukarıya doğru düşey olarak atılan cisim maksimum yüksekliğe ulaş-
tıktan sonra serbest düşme hareketi yapar.
G = m . g
Tablo 1.8: Aşağıdan Yukarıya Düşey Atılan Cismin Hareket Denklemleri
Şekil 1.40: Aşağıdan yukarıya
düşey atılan cisim Hız Denklemi V = V 0 - g . t

Yer Değiştirme Denklemi h = V 0 $ t - 1 2 $ gt 2

2
2
Zamansız Hız Denklemi V = V 0 - 2 $ g h
Hava direncinin ihmal edildiği ortamda yerden yukarıya doğru düşey olarak atılan cismin çıkabileceği en bü-
yük yüksekliğe maksimum yükseklik (h max ) denir. Cismin atıldığı yere düştüğü kabul edilirse çıkış süresi t ç , iniş
süresine t i ve uçuş süresi t u ile gösterilirse
t ç = t i

t u = 2t ç = 2t i olur.

99 99