Page 90 - Fizik 11 - 1. Ünite - 1. Bölüm

KUVVET VE HAREKET

55. ÖRNEK

V balon = 10 m/s Hava direncinin ihmal edildiği ortamda bir hava balonu 10 m/s büyüklüğünde-
ki sabit hızla yukarı doğru yükselmektedir. Balon yerden 40 m yükseklikteyken
bir cisim balondan, balona göre ilk hızsız olarak bırakılmıştır.
Buna göre

a) Cismin hareketine ait hız-zaman grafiğini çiziniz?
b) Cismin çıkış süresi kaç s olur?
c) Cisim, çıkış süresi boyunca kaç m yükselir?
ç) Cismin yerden çıkacağı maksimum yükseklik kaç m olur?
h yer = 40 m d) Cismin uçuş süresi kaç s olur? (g = 10 m/s alınız.)
2
Yer

ÇÖZÜM

a) Hareketli araçların içinde bulunan cisimler de b) DV = g . t ç ( 10 = 10 . t ç ( t ç = 1 s olur.
aracın hızına sahiptir. Bu nedenle cisim, balon-
dan serbest bırakılmasına rağmen balonun c) h = 1 2 $ g t 2
hızı ile hareket eder. Yani yukarı yönde 10 m/s 1 2
büyüklüğünde hızla atılan cisim gibi davranır. h = 2 10 $ 1 = 5 m yükselir.
Hız-zaman grafiği aşağıdaki gibi olur. ç) h max = h + h yer ( h max = 5 + 40 = 45 m olur.
V (m/s)
d) Cismin maksimum yükseklikten yere iniş
süresi

2
2
10 h = 1 $ g t ( 45 = 1 10 $ t i ( t i = 3 s olur .
2
2
∆V Cismin uçuş süresi
h t ç 2t ç t u t (s)
0 t u = t ç + t i = 1 + 3 = 4 s olur.
h
h yer = 40 m
-10

51. ALIŞTIRMA

Hava sürtünmesinin ihmal edildiği ortamda bir cisim, yerden düşey olarak yukarı doğru fırlatıldığında
h kadar yükseğe çıkmaktadır.

Buna göre aynı cisim, aynı hızla Ay’da atılmış olsaydı çıkabileceği maksimum yükseklik nasıl de-
ğişirdi? (g dünya > g ay )

ÇÖZÜM

102