Page 139 - sosyoloji
P. 139
67 SOSYOLOJİ 11
2. Yönerge: Aşağıda verilen açıklamaları ve diyaloğu okuyarak soruları cevaplandırınız.
Farklı dil, din, ırk, etnik ve mezhepsel bir yapıya sahip olan toplumlarda insanların bir arada çatışma-
dan yaşayabilmesi, tarihsel süreç boyunca tüm toplumların ilgilendiği bir konu olmuştur. Kimi dev-
letler farklılıkların kabul edildiği çokkültürlü, bir politika izlerken kimi devletler de bu farklılıkları
yok etmeye yönelik kültürel asimilasyon politikaları geliştirmişlerdir. Kültürel asimilasyon kavramı,
bir kültürün başka bir kültürü kendi içinde eriterek yok etmesi anlamına gelmektedir. Asimilasyon
politikalarını uygulayan devletlere göre farklı kültüre sahip olan gruplar, kendi kültürel miraslarını
bir kenara bırakarak toplumun baskın kültürel öğelerini benimsemelidir. Bu şekilde hâkim kültürden
farklı davranış biçimleri, dili, dini inanışı, gelenekleri olan alt kültür gruplarının sahip olduğu kültür
örüntüleri giderek toplumun egemen yapısı ve kültürü içinde erimeye başlayacaktır. Asimilasyon
normal bir şekilde olabileceği gibi devlet tarafından zorla da yapılabilmektedir. Zora dayalı politi-
kalar yoluyla gerçekleştirilen asimilasyon durumu “zorla kültürleme” kavramı ile açıklanmaktadır.
Zorla kültürleme, hâkim kültürün diğer alt kültürler üzerinde baskı uygulayarak onların tarihsel ve
kültürel değerlerini yok etmeye çalışması anlamına gelmektedir.
1986 yılında Türkiye’ye gelen Naim Süleymanoğlu, dönemin başbakanı Turgut Özal ile birlikte
basının karşısına geçmiş ve aralarında şu diyalog yaşanmıştır:
Turgut Özal: Şimdi sayın basın mensupları, ekonomik konulara biraz ara verip sizleri birisiyle ta-
nıştırmak istiyorum.
Naim içeri alınır ve başbakan ile
kucaklaşır.
Turgut Özal: Tayyaren rahat mıy-
dı? Benim tayyareyi gönderdim.
Naim Süleymanoğlu: Çok
Turgut Özal, basın mensuplarına
dönerek
Turgut Özal: Evet, var mı sorusu
olan?
Naim Süleymanoğlu: Benim an-
latacaklarım var. 84 sonrasında
Bulgaristan’daki Türklerin, bizim
adlarımızı değiştirdiler. Camilerimizi kapattılar. Türklüğümüzü unutturmak istiyorlar. Ben bunları
dünyaya duyurabilmek için kaçtım. Şimdi bunları sizlere anlattığım için çok mutluyum. Herkes
duysun istiyorum. Çok zulüm yaptılar.
Sorular:
1. Yukarıdaki dialogda Naim Süleymanoğlu’nun bahsettiği zora dayalı politikalarla ortaya çıkan asi-
milasyon durumu hangi kültür kavramı ile açıklanabilir?
2. Farklı kültürlere karşı saygı ve hoşgörünün önemini gerekçeleri ile birlikte yazınız.
136
Hazırlayan: Zeynep TURDAN-Mehmet BALCİ