Page 156 - sosyoloji

SOSYOLOJİ 11

6. Teknolojik gelişmeler neticesinde insanların yapmak zo- yük bir kısmında yaygınlık kazandıysa çoğu zaman bu soru-
runda oldukları iş yükü azalmış ve boş zamanları artmıştır. nun temelinde toplumsal süreçler ve eğilimler vardır. Örneğin
Bununla birlikte insanlar serbest zamanlarında daha fazla boşanma, işsizlik, kredi kartı borçları vb. sorunlar kişisel bir
tüketim yapmaya başlamıştır. Sosyal medya ise bir tüketim sorun gibi görünseler de toplumda artış göstermeleri nedeniy-
yeri olmuştur. Eğlence, turizm ve seyahat alanındaki faali- le kamusal bir sorun hâline gelmiştir.
yetlere erişim kolaylaşmıştır. İnternetin gelişmesiyle birlikte
boş zaman faaliyetleri sanal bir ortama taşınmış ve çağdaş Çalışma No.: 7
eğlence trendleri giderek teknolojik temelli hâle gelmiştir.
Günümüzde internete bağlı araçların çeşitliliği ve kullanım 1. Toplumsal olaylar
alanları her geçen gün artmaktadır. Haberleşme, oyun oyna- • 2008 yılında icat edilmiş olan ilk kripto para
ma, araştırma yapma, bilgi edinme, fikir paylaşma, sohbet
etme, film izleme, müzik dinleme gibi birçok amaç için kul- • 22 Mayıs 2010’da kripto para ile yapılan ilk alışveriş
lanılan sosyal medya platformları ile aktif ya da pasif olarak • Çin’in Wuhan kentinde 2019 yılında ortaya çıkan Covid-19
zaman geçirme olanağı sunulmaktadır. salgını
• 11 Mart 2020 yılında Türkiye’de ilk Covid-19 vakasının
Değerlendirme Soruları Cevapları görülmesi
Toplumsal olgular
1. Bireyin tercih, karar ve davranışları üzerinde içinde bulundu-
ğu sosyal çevre, sosyal deneyimleri, kültürü, yaşadığı dönem- • Küreselleşme
deki toplumsal eğilimler vb. toplumsal unsurlar etkilidir. Kül- • Salgın
türel modeller ve sosyal güçler, bireylere bir seçeneği diğerine • Dijitalleşme
tercih etmeleri yönünde dolaylı ya da dolaysız olarak bir baskı • Eğitim
uygulamaktadır. Örneğin bireyin kişisel tercihlerine göre neyi
alıp giyeceği/giymeyeceği vücut tipine, gelir durumuna, gün- 2. Toplumsal olaylar yeri ve zamanı belli olan toplumsal gerçek-
cel moda trendlerine bağlı olarak değişebilmektedir. Reklam liklerdir. Yukarıdaki örneklerde de başlangıç tarihleri, yerleri
sanayisinin ve medyanın sunduğu güzellik standardına göre belli olan somut vakalar görülmektedir. Toplumsal olgular ise
birey kendini değerlendirebilmekte ve buna yönelik olarak di- toplumda görülen vakaların genel adlarıdır.
yet programına başlayabilmektedir. Markaların imajlarını bir
ikon, kendini ifade etme biçimi ya da statü göstergesi olarak Çalışma No.: 8
sunması kişilerin tercihlerini o markadan yana kullanmasına
neden olmaktadır.
1. Yönerge:
2. Miils’e göre insan eylemleri kendisinden daha geniş çaplı olu-
şumların ögesidir ve bu oluşumlar içerisinde incelenmelidir. 1. Toplumsal olgu; sosyolojinin inceleme alanına giren, bireyin
Sosyolojik imgelem, hayatınıza ve sorunlarınıza bakmanızı dışında ve birey üzerinde etkili olan, zorlanma hissetmeksizin
ve bunları diğer insanlarla, tarihle veya toplumsal yapılarla etkisinde kalınan davranış, düşünce ya da duygu biçimleridir.
ilişkilendirmenizi sağlar. Bu nedenle sosyolojik imgelem in-
sanları sadece bireysel düzeyde değil, aynı zamanda toplum- 2. Yönerge:
sal, biyolojik ve tarihsel bağlamı da göz önünde bulundurarak
davranışları hakkında eleştirel düşünmeye yönlendirmektedir. 1. • Müzik toplumsal bir olgu olarak toplumsal yaşamın bir
Böylece bireyler davranışlarını belirleyen ya da yönlendiren parçasıdır. Sevgi, nefret, cesaret gibi duygular müzik ara-
sosyal güçleri sorguladıkça kendilerini daha iyi tanıyabilecek cılığı ile ifade edilir. Müzikte toplumsal yaşam vurgusunu
ve kendi geleceklerini etkileme gücüne sahip olacaktır. Sos- görmek mümkündür. Kültürel bir bileşen olarak müzik bir
yolojik imgelem ile birlikte birey kendi hayatını toplumsal toplumsal ifade aracıdır. Örneğin farklı demografik yapılar
ilişkileri içerisinde analiz edebilecek ve hayatına kolaylıkla farklı müzik türlerinden hoşlanır. Bireyin ait olduğu de-
anlam yüklemeyi başarabilecektir. Kendisinin farkına var- mografik bileşenin gündelik yaşam örüntüleri ile dinlediği
dıktan sonra birey, çevresini de fark edecektir. Bu aşamadan müzik türü bütünleşmiştir. Bu müzik türü aynı zamanda bi-
sonra ise bireysel (kişisel) problemleri ve toplumsal (kamusal) reyin kendini ait hissettiği topluluğun bir parçası olduğunun
problemleri arasında ayrım yapabilecek düzeye erişecektir. da ifade aracına dönüşür.
• Gelişen internet teknolojisi beraberinde sosyal ağların
Çalışma No.: 6 yaygınlaşmasını da getirmiştir. Sosyal ağlar, bireyler için
kolay ulaşılabilen internet ortamında bir sosyal alana yani
1. Metinde kişisel sorunların toplumsal sorunlarla ilişkili olabi- toplumsal etkileşimin gerçekleştiği toplumsal bir mekâna
leceği, yeme bozukluğunun kişisel bir sorun gibi görünmesine dönüşmüştür. Öte yandan sosyal ağlar üzerinden yapılan
karşın toplumsal bir sorunu yansıttığı için kamusal bir mesele paylaşımlar aracılığı ile bireysel gerçeklikler toplumsal
olduğu iddia edilmektedir. Kişisel sorunlar, kişinin kendisin- alan hâlini almaktadır.
den kaynaklanan ve sadece onu etkileyen sorunlardır. Kamu- • Günümüz toplumları tüketim etrafında organize olmakta-
sal sorunlar, kaynağı bir toplumun sosyal yapısında, kültürün- dır. Günümüz toplumlarında üretim miktarının hızlı artışı,
de yatan ve toplumun çok daha büyük bir bölümünü etkileyen toplumsal tüketimin artışını beraberinde getirmiştir. Moda,
sorunlardır. Yeme bozukluğunun yaygınlığı giderek artmakta- reklam ve sosyal ağlar tüketimi arttırmaya devam etmek-
dır ve toplumda daha fazla bireyi etkilemektedir. tedir. Bireyler tüketerek aynı zamanda yaşam tarzı satın
almaktadırlar.
2. Yeme bozukluğunun kadınlarda daha yaygın görülmesinin
nedeni, kadınların toplumda ince bir bedene sahip olmala- 2. Toplumsal olgular bireyler üzerinde önemli düzeyde etkiye
rı gerektiği konusunda daha fazla baskı altında olmalarıdır. sahiptir. Bu etki, toplumsal bilinç ile açıklanabilir. İnsanlar
Medyanın sunduğu güzellik standardı kadınların beden imaj- hür iradeleri ile kendi toplumlarının genel kalıplarına uyarlar.
larından hoşnutsuz olmalarına neden olmaktadır. Bu standart- Bu nedenle toplumsal olgular her bireyin yaşamında bir etkiye
lar ulaşılamaz boyutta olduğu için kadınlarda yeme bozukluk- sahiptir.
ları daha sık görülmeye başlamaktadır.
3. Kaynağı bir toplumun sosyal yapısında ve kültüründe olan
kamusal sorunlar, birçok bireyi etkileyen sosyal sorunları
ifade eder. Kişisel sorunlar ise kişinin kendi seçimleri ve bu
kararların yalnızca o birey üzerindeki etkileri nedeniyle ortaya
çıkmaktadır. Eğer kişisel gibi görünen bir sorun toplumun bü-

153