Page 130 - Biyoloji 9 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
BİYOLOJİ 9
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı Kavram Öğretimi 62
2. ÜNİTE : HÜCRE > 2.1. Hücre
Kavram : Hücre İskeleti
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi

Çalışmanın Adı HÜCRENİN İSKELETİ 20 dk.
Çalışmanın Amacı Hücre iskeleti elemanlarının yapısını ve işlevini açıklayabilme.

1. Yönerge: Aşağıda hücre iskeleti elemanları ile ilgili merak edilen bir çok soru bulunmaktadır. Bu so-
ruların cevaplarını bulabilmek için metni okuyunuz.

Hayvan hücreleri
basınç ve gerilme- Hücreler nasıl yer
lerden nasıl koru- değiştirir?
nur?

?

Organellerin yeri
hücre içerisinde
sabit midir? hücreler nasıl ayrılır?
Hücre bölünmesinde

Tüm bu soruların cevabı mikroskoptaki gelişmelerle birlikte gi-
derilmeye başlandı. Önceleri organellerin sitoplazma içerisinde
serbest olarak dolaştığı düşünülüyordu. Ancak hücre içerisi daha
net görülmeye başlandığında bu durum değişti. Hücrenin içi ağ
gibi yapılarla kaplıydı. Bu yapılar organellerin etrafını sarıyor ve
hücre içerisinde sabit olarak kalmalarını sağlıyordu. Organeller
ancak gerekli olduğunda yer değiştirebiliyordu. Bu ağsı yapı hüc-
re iskeleti (bk. Görsel) olarak adlandırıldı.

Görsel: Hücre iskeleti

Aşağıdaki tabloda hücre iskeleti elemanlarının yapı ve görevleri verilmiştir.

Mikrofilament Mikrotübül Ara filament
Hücre İskeleti
Elemanları

Yapı Aktin Tübülin Farklı proteinler
• Baskıya karşı hücre şekli- • Gerilmelere karşı hücre • Gerilmelere karşı hücre
nin korunması şeklinin korunması şeklinin korunması
• Hücre biçiminin değiştiril- • Hücre hareketi (sil ve • Çekirdeğin ve organellerin
mesi kamçı) yerlerinin belirlenmesi
Görev • Kas kasılması • Kromozom hareketleri
• Sitoplazmada akış • Organel hareketleri
• Hücresel hareket
(yalancı ayak)
• Sitoplazma bölünmesi
127