Page 126 - Biyoloji 9 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
BİYOLOJİ 9
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı Kavram Öğretimi 60
2. ÜNİTE : HÜCRE > 2.1. Hücre
Kavram : Plastitler
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi

Çalışmanın Adı RENK DÖNÜŞÜMÜ 20 dk.

Çalışmanın Amacı Plastitleri tanıyabilme.

Yönerge: Aşağıda verilen metin ve şekillerden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Plastitler, fotosentetik protistlerin ve bitki hücrelerinde bulunan besin maddelerinin sentezinde ve depolan-
masında görev alan sitoplazmik çift zarlı organellerdir. Plastitler içerdikleri pigment maddeleriyle bulundukları
hücrenin rengini belirlerler. Plastitler genç bitkilerde proplastit hâlinde bulunur. Daha sonra bitkide bulunduğu
organa göre çevrenin de etkisiyle diğer plastitlere dönüşebilirler. İçerdikleri pigment maddelerine göre klorofil
içerenler yeşil renkli kloroplastlardır. Kloroplastların kendine özgü DNA’sı, RNA’sı ve ribozomları bulunur.
Fotosentez olayının gerçekleştiği organeldir. Kromoplastların ise içerdiği pigmente göre karoten içerenler
turuncu, ksantofil içerenler sarı ve likopen içerenler kırmızı renkli plastitlerdir.
Pigment içermeyenler renksiz lökoplastlardır. Lökoplastlar hücrede protein, yağ ve karbonhidrat depolan-
masında görev yaparlar. Aşağıdaki şemada plastitlerin çeşitleri ve birbirlerine dönüşümleri gösterilmiştir.

PLASTİDLER
PLASTİTLER
Güneş ışığı
Kloroplastlar kromoplastlara,
Oksijen
kromoplastlar da kloroplastlara dönüşebilir.
Karbondioksit Glikoz
Su

Kromoplastlar lökoplastlara,
lökoplastlar ise kromoplast-

ra dönüşebilir.

Hücre duvarı Kloroplast Nişasta lara dönüşebilir.
Kromoplastlar lökoplastlara,
Koful Zar
Çekirdek
lökoplastlar ise kloroplastla-
Mitokondri
Lökoplast
LÖKOPLAST
BİTKİ HÜCRESİ
! ! !

Bitkilerde diğer renkler
Plastitlerin birbirine Bitkilerin sadece yeşil
hücre öz suyunun
dönüşmesinde çevre- kısımlarındaki kloroplast
pH’sına göre içinde
nin büyük etkisi vardır. içeren hücrelerinde
bulunan antosiyan fotosentez gerçekleşir.
pigmentleri tarafından
oluşturulur.

123