Page 122 - Biyoloji 9 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 122

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
                                                                                       BİYOLOJİ 9
            Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı                    Kavram Öğretimi  58
            2. ÜNİTE     : HÜCRE > 2.1. Hücre
            Kavram       : Koful
            Genel Beceriler  : Eleştirel Düşünme Becerisi
            Alan Becerileri  : Çıkarım Yapma Becerisi

             Çalışmanın Adı                          SANDIK ODASI                                  20 dk.

             Çalışmanın Amacı  Kofulların özelliklerini açıklayabilme.

            Yönerge: Aşağıda verilen metin ve görsellerden yararlanarak soruları cevaplayınız.





                                           Yaz geldiğinde kışlıklarımızı, kış geldiğinde yazlıklarımızı, bazen de
                                           fazla eşyalarımızı sakladığımız hurçları (bk. Görsel) canlı hücrelerde
                                           görev yapan kofullara benzetebiliriz.


             Görsel: Hurç

                    Bitki hücresi                                                    Hayvan hücresi
                                       Koful, canlı ökaryot hücrelerde bulunan çe-
                                       şitli görevler üstlenmiş tek zarlı bir organel-
                                       dir. Bitki hücrelerinde az sayıda ama büyük
                                       olurken  hayvan  hücrelerinde  genellikle
                                       daha  küçük  ancak  çok  sayıda  yer  alabilir.
                                       Hücre içinde endoplazmik retikulum, golgi,
                                       hücre zarı ya da çekirdek zarı ihtiyaca göre
                                       koful oluşturabilir.


                                 Koful


                                                                      Kontraktil koful

             Besinlerin hücre içine
             endositozla alınması
                                             Besin kofulu
             sonucu oluşan kofullardır.                                                 Hücre içine giren
                                                                                        suyun fazlasını
                                                                                        dışarı atar.
                                                            Kontraktil
               Hücre içi sindirim                                                       ATP harcar.
               yapabilen amip,            Kofulu               Koful                    Osmoregülasyonla
                                            Besin
               terliksi hayvan gibi
               bir hücrelilerde,                                                        osmotik basıncı
               insan akyuvar                                                            düzenler.
               hücrelerinde    Lizozomla birleşmiş
               görülür.        hâline sindirim
                               kofulu denir.
                                                   KOFUL
                                                 ÇE İTLERİ
                                                                                                 Salgı
                                                                                                 kofulu
                                Depo kofulu
                                      Depo                         Kofulu
                                       Kofulu
                                                                     Salgı


                Özellikle bitki hücrelerinde zehirli maddeler, metabolik     Golgi aygıtında üretilen  salgıların ve
                                     -
                atıklar, köklerden suyla alınan tuzun fazlası, organik       metabolik atıkların hücre dışına
                asitler depo kofulu ile yaprak hücrelerinde biriktirilerek   verilmesini sağlayan keseciklerdir.
                sonbaharda yaprakla birlikte atılır.
                                                                                                   119
   117   118   119   120   121   122   123   124   125   126   127