Page 158 - Biyoloji 9 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 158

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
                                                                                       BİYOLOJİ 9
            Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı                    Kavram Öğretimi  76
            2. ÜNİTE     : HÜCRE > 2.1. Hücre
            Kavram       : Pinositoz
            Genel Beceriler  : Eleştirel Düşünme Becerisi
            Alan Becerileri  : Çıkarım Yapma Becerisi

             Çalışmanın Adı                      AKIŞKAN BİR YOLCULUK                              20 dk.

             Çalışmanın Amacı  Pinositozu açıklayabilme.


            Yönerge: Aşağıda verilen metin ve şekillerden yararlanarak soruları cevaplayınız.


            Sıvılar ve yiyecekler hücreler tarafından yutulduktan sonra hücresel bir yolculuğa çıkar. Pinositoz, hücre
            dışı sıvıyı içerdiği tüm parçacıklarla birlikte alan, fırsat eşitliği sağlayan bir ithalatçı olarak düşünülebilir.
            Bu olay sürekli olarak meydana gelen yapısal bir süreçtir. Hücre içine alınacak sıvının miktarı hücre
            tipine göre farklılık gösterir. Pinositoza hücre içmesi de denebilir.







                                                                          Hücre dışı


                                                                       Hücre zarı







                               Sitoplazma                                    Kesecik

                                  Şekil: Pinositoz



            Yukarıdaki Şekil 1’de pinositoz olayının aşamalarını görüyorsunuz. Hücre zarına yaklaşan sıvı molekül-
            lerin hücre zarına değdiği yerde kıvrımlar meydana gelir. Hücre zarının içeri doğru çökmesi ile oluşan
            küçük cepler, daha sonra zarın kapanmasıyla birlikte içi sıvı dolu pinositik vakuole dönüşür. Besin kofu-
            lunda toplanan besinler, lizozomlardan salgılanan enzimler yardımıyla daha sonra sindirilir. Pinositozda
            oluşan besin kofulu nedeniyle hücre zarı yüzeyi küçülür. Sindirim sonucu oluşan yapı taşları sitoplazma-
            ya geçer. Kan yoluyla taşınan bazı hormonlar, kan proteinleri hücrelere pinositozla alınır.



               DİKKAT EDELİM !




                    • Hücre içmesi de             • Hayvan hücrelerinde         • Hücre dışından
                     denir.                        görülür.                      hücre içine enzimler,

                    • Pinositoz sırasında     Hangi hücrelerde görülür?  • Bitki, bakteri ve   Taşınan maddeler nelerdir?  hormonlar yani sıvı
                                                                                 moleküller alınır.
                     oluşan keseciklere            mantar hücrelerinde
                Pinositoz  pinozom denir.          hücre çeperi oldu-           • Pinositozda sindirim
                                                                                 enzimi alınmaz.
                                                   ğundan görülmez.





                                                                                                   155
   153   154   155   156   157   158   159   160   161   162   163