Page 84 - Biyoloji 9 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 84

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
                                                                                       BİYOLOJİ 9
            Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı                    Kavram Öğretimi  39
            1. ÜNİTE     : YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ > 1.2. Canlıların Yapısında Bulunan Temel Bileşikler
            Kavram       : Replikasyon
            Genel Beceriler  : Eleştirel Düşünme Becerisi
            Alan Becerileri  : Çıkarım Yapma Becerisi

             Çalışmanın Adı                      DNA’MI KOPYALIYORUM                               20 dk.
             Çalışmanın Amacı  Replikasyon olayını açıklayabilme.


            Yönerge: Aşağıdaki metin ve görselden yararlanarak soruları cevaplayınız.


            Yönetici bir molekül olan DNA’nın canlıların kalıtım bilgilerini taşıdığını, bir nevi kimliği olduğunu hepimiz
            biliriz. Peki, DNA’nın bu özellikleri dışında vücuttaki diğer moleküllerden daha ayrıcalıklı bir molekül
            olduğunu da biliyor muyuz? DNA, vücuttaki temel bileşenler arasında kendi kopyasını oluşturabilen tek
            moleküldür. Ancak bunu her zaman yapmaz. Bir hücre bölüneceği zaman ilk olarak DNA bire bir kendi-
            sinin aynısı olan bir kopyasını oluşturur. Bu olaya replikasyon denir. Replikasyon yarı korunumlu eşleme
            olarak da ifade edilir.
            Replikasyon olayının nasıl gerçekleştiğini anlamak için aşağıda verilen şekli dikkatlice inceleyelim.













                                         Tamamlayıcı               Yeni DNA
                        Açılma
                                         baz eşleşmesi             sentezlenmesi
















                                     DNA molekülünü     Ayrılan zincirlerden       Kalıp olarak kullanılan
                                     bir arada tutan    her biri sentezlene-       DNA zincirleri ile yeni
                                     zayıf hidrojen     cek zincir için kalıp      sentezlenen zincirler
                                     bağları kopar,     olarak kullanılır ve       arasında zayıf
                                     DNA molekülü       kalıp DNA’ların            hidrojen bağları
                                     çözülmeye          karşısına DNA              oluşturulur. Adenin ile
                                     başlar.            polimeraz enzimi           timin arasında ikili,
                                                        uygun nükleotitleri        guanin ile sitozin
                   Replikasyon olayı prokar-            getirir. Adenin            arasında da üçlü zayıf
               !   mada, ökaryotik canlılarda           nükleotit karşısına        hidrojen bağları
                    yotik canlılarda  sitoplaz-
                                                                                   kurulur. Sonuç olarak
                                                        timin, guanin
                   çekirdekte, mitokondride ve
                    pilastitlerde gerçekleşir.          nükleotit karşısına        özdeş iki DNA elde
                                                                                   edilmiş olunur.
                                                        da sitozin getirilir.





                                                                                                    81
   79   80   81   82   83   84   85   86   87   88   89